Pedologiya

Pedologiya (az yun. ra1^08 — ba­cha va … logiya), ilmest oid ba bachaho, aslan — majmui aqidahoi nomurattabi anatomiyai psikhologi, bi­ologi va sotsiologiest dar bobati inkishofi bachaho. Pedologiya okhiri asri 19 va avvali asri 20 ba vujud omadaast. Dar SSSR shabakai muassisahoi pedologi vusat yoft, konferensiya (1927) va sezdi pedologho (1928) guzaro­nida shudand, jurnali «Pedologiya» (1928—1932) nashr gardid. Okhiri solhoi 20 homiyoni Pedologiya davo mekardand, ki Pedologiya yagona «ilmi marksistiest oid ba bachaho». Pedologiya pedagogikaro tang, psikhologiya, anatomiya va fiziolo­giyai sinnu soli bachahoro pakhsh karda bud.

Pedologiya ba psikhologiya oshkoro zid mebaromad, davrahoi taraqqiyoti psikhologiyai marksistiyu leniniro ba etibor namegirift. Pedologho prinsiphoi ilmii psikhologiya, anatomiya, fiziologiya va pedagogikaro sarfi nazar karda natavonistand diqqati khudro ba amaliyoti «du omil» (muhit va irsiyat), ki ba pindoshti onho inkishofi psikhikiro muayyan mekunand, jalb namudand. Maromi idealisti va mekhanikii pedologho — rohnomai ziddipsikhologizm ba maktab zarari kalon rasond.

Onho sargarmi sanjishu ozmoishhoi az jihati ilmi beasos budand. Dar avvali solhoi 30 bisyor aqidahoi pe­dologho sakht tanqid shudand. Qarori KM VKP(b) az 4 iyuli 1936 «Oid ba vayronkorihoi pedologi dar siste­mai Komissariati maorifi khalq» baroi inkishofi minbadai pedago­gika va psikhologiyai soveti yorii ka­lon rasond.

Ad.: Petrovskiy A. V.. Istoriya sovetskoy psikhologii. M., 1967; Ya r o- sh e v s k i y M. P., Istoriya psikhologii. M.. 1976.