Paykon, olatest, ki ba nuki tiri kamon yo nayza payvast namuda, dar shikor va jangho istifoda barand. Paykon hanuz dar davrai mezolit va neolit ba vujud omadaast. On dar ibtido az chaqmoqsang (bazan ustukhon), dertar az birinji va chub sokhta meshud. Dar okhirhoi asri birinji (asrhoi 12—8 to milod) dar khududi Osiyoi Miyona bisyor namudhoi Paykoni birinji, az jumla shabehi qayroqsang, gubchakshakl, duparra, dastadori duparra, separra, sepahlu, chorpahlu va gayra vase pahn gashtand.
Chunin navhoi Paykon hangomi hafriyoti yodgorihoi arkheologii Chust, Dilvarziya, Qayroqqum, Qabodiyon, Pomir, Khorezm va janubi Turkmaniston beshtar ba dast omadand. Ibtidoi milod dar Osiyoi Miyona Paykonhoi ohani paydo shudand, ki ba Paykoni skifiyu sarmati shabohat doshtand. Dar asrhoi miyona Paykonro sinon niz menomidand, ki onro hamchun nayza yo tir istifoda meburdand. Dar adabiyoti klassikii fors-tojik Paykon manohoi majoziro ham ifoda me-kard: paykoni obdor—tiri tez; paykoni zabon — kinoya az tezii zabon; paykoni jafo khurdan — jabru sitam didan va gayra.
Adabiyot: Litvinskiy B. A., Drevnie kochevniki «Krishi mira», Moskva, 1972.