PUDINA, p u d i n a, pudanaj, fudnna, hulbu, hulba (Mentha), jinsi giyohhoi bisyorsola va bazan yaksolaest az oilai labgulho. Khushaguli sarakmonandi onho odatan dar nugi poyavu shokhahoi pahlui joygir ast. Gulash mayda, yak yo dujinsa, qifshakl. Dar SSSR 20 namudi Pudina mesabzad. Dar bayni mardum makhsusan Pudinai lalmi va Pudinai b o g i mamul shudaast. Pudinai lalmi 6 hulba giyohi bisyorsolaest, ki 50—60 sm qad mekashad. Poyaash khazanda, khamida yo rosti nisbatan ser- shokha, bargash bayzashakl, munavvar yo darozruyai neshtarshakli dandonador. Khushagulash sergul, gulash mayda, gulobi yo gulobii nofarmon, tobistonu tiramoh meshukufad. Dar margzori sernam, shibarzamini alafzor, beshai botloqzamin, sohilhoi kul, obanbor, juyu kanal va dashtu sahro meruyad.
Az Pudina ravgani efir megirand. Ravgani efir, mentol va bargi Pudinaro dar tib, atriyot va qannodi istifoda mebarand. Khususiyathoi doruni Pudina hanuz ba Dioskorid (asri I melodi), Galen, Zakariyoi Rozi, Abuali Sino, Aburayhoni Beruni va digaron malum bud. Masalan, Abuali Sino bo obi Pudina bemorihoi meda, gush va zardparvinro tabobat mekard. Tukhmi Pudinaro podzahr mehisobid. Holo barg, ravgani efiri Pudina (M. piperita) va mentolero, ki az on hosil mekunand, baroi muolijai ziqqi dil, nevralgiya, migren, bemorihoi iltihobi, meda, jigar va gayra istifoda mebarand. Dar fitoterapiya (tabobat bo rastani) va tibbi khalqi bo Pudina fishori khun, ateroskleroz, illati gurdavu jigar, medavu rudaro tabobat mekunand.
Tojikon Pudinaro az qadimulayyom chun giyohi khushbuy va doruy dar taomhoi gunogun istemol mekunand. Baze giyohhoi khushbui khudruy (Origanum tyltanthiim, Ziziphoral pamiroalaica)-po niz Pudinai kuhi menomand.
Ad.: Alekseev Yu. E. (va digaron)
Trapyannistie rastenii SSSR, t. 2, M. 1971; Kovalyova N. G.. Lechenie rasteniyami, M., 1072; Turova A. D., Lekarstvennie rasteniya SSSR i ikh primenenie, M., 1974.
M. Hojimatov