Malumoti ohirin
Home / Madaniyat va Sanat / Nizomii Aruzii Samarqandi

Nizomii Aruzii Samarqandi

Nizomii Aruzii Samarqandi Ahmad ibni Umar ibni Ali (soli tavallud va vafotash no­malum), shoir va nasrnavisi fors-tojik. Taqriban solhoi 90 asri 11 dar Sa­marqand ba dunyo omada, to nimai duyumi asri 12 dar shahrhoi gunoguni Movarounnahru Khuroson, beshtar dar qismati shimolu garbii Afgoniston (Bomiyon, Firuzkuh) zistaast. Dar borai Nizomii Aruzii Samarqkndi chande az tazki­raho va makhazhoi adabi malumot medihand.

Tafsiloti purratari tarjumai holi Nizomii Aruzii Samarqandi dar asari khudash — «Chahor maqola» darj gardidaast. Ayyomi javoni va tahsili u dar Samarqand guzashtaast. Hangomi safar dar shahri Balkh ba suhbati Umari Khayyom rasidaast. Bad az in vokhuri Khayyomro ustodi khud mehisobid. Soli 1136 qabri Khayyomro ziyorat karda tafsiloti vokhuri va suhbatashro bo Khayyom dar «Chahor maqola» bo hayajoni ziyode hikoyat kardaast. Taqriban solhoi 1116/17 Nizomii Aruzii Samarqandi ba khidmati darbori sulton Sanjar ba havolii Tus rafta, qasidae ba amirushshuaro Muizzi peshkash karda, az nosozgorii ruzgorash ba Muizzi shikoyat mebarad. Nizomii Aruzii Samarqandi 45 soli umri khudro dar khidmati darbori Guriyon guzaronidaast. Hangomi dar Bomiyon dar khidmati Fakh- ruddini Masud budanash «Chahor maqola»-ro talif namuda, ba pisa­ri hokimi mazkur Abulhasan Ali mebakhshad.

Nizomii Aruzii Samarqandi mardi donishmand, sohibzavk va dustdori ahli ilmu adab bud. Dar «Chahor maqola» tasdiq mekunad, ki az har navi donish, yane dabiri, shoiri, tabibi va ilmi nujum bahravar ast. Osori manzumi Nizomii Aruzii Samarqandi asosan tavassuti «Chahor maqola» to zamoni mo rasi­daast. Az hunari shoirii Nizomii Aruzii Samarqandi yake az hikoyathoi «Chahor maqola» shahodat medihad. Dar yake az majlishoi darbori Qutbuddin nom hokime az avlodi Guriyon Nizomii Aruzii Samarqandi dar huzuri amir Amid Safiuddin nom shakhse badohatan shere gufta maqomi khudro dar bayni du shoiri digar, ki «Nizomi» takhallus doshtaand, bayon medorad. Nizomii Aruzii Samarqandi dar tarikhi ilmu madaniyati mo az jumlai shakhsoni peshqadamest, ki ba khidmathoi adabiyu ilmii Rudaki, Khayyom, Ibni Sino barin nobigaho bahoi baland dodaast.

Ad.: nig. «Chahor maqola»

Инчунин кобед

SATO

SATO, asbobi musiqii torist, ki bo kamoncha menavozand. Sato dar bayni tojikoi, uzbekho, eroniyon, afgonho …