Nazariyai elektroni

Nazariyai klassiki (gayrikvanti)-i pro- sesshoi elektromagnitiro guyand, ki ba tasavvurote dar borai az zarrahoi elektrii zaryadnok (zlektronho va yadrohoi atomi) tarkib yoftani moddaho asos yoftaast. Asosi Nazariyai elektroniro muodilahoi Maksvell—Lorens tashkil medihand, ki onhoro okhiri asri 19 X. A. Lorents tartib doda bud. In muodilaho dar natijai tamimi muodilahoi makroskopii Maksvell (nig. Muodilahoi Maksvell) hosil gardidand. Dar sistemai vohidkhoi mutlaqi Gauss shakli differensialii onro chunin ast:

rot h =  ,

rot e = ―  .    ,

div h= 0

div e= 4πp

(s — surati nur dar vakuum).

Muvofqi Nazariyai elektroni in muodilaho maydonro az on jumla maydonhoi bayniatomi va dokhiliatami va hatto maydonhoi dokhilielektroniro niz dar nuqtai dilkhohi fazo va dar lahzai dilkhohi vaqt aniq tavsif mekunand. Dar vakuum onho bo muodilahoi Maksvell yakkhelaand. Nazariyai elektroni Lo­rens fahmidani mazmuni fizikii sobitahoi asosiero imkonpazir gardond, ki ba muodilahoi Maksvell dokhil meshavandu khosiyathoi elekt­rikiyu magnitii moddaro tavsif medihand. Dar asosi on baze hodisahoi muhimi elektri va optiki (ef­fekt normalii Zeeman, dispersiyai rushnoi, khosiyati metallho va gayraho) peshgui yo sharh doda shudand. Qonunhoi Nazariyai elektronhoi klassiki dar hududhoi niholi khurdi fazovu vaqt rioya nameshavand. Dar in hol qonunhoi nazariyai kvantii prosesshoi elektromagniti — elektrodinamikai kvantiro istifoda burdan saloh ast.

Ad.: J1 o r o n ts G. A., Teoriya elentronov i eyo primenenie k yavleniyam sveta i teplovogo izlucheniya, 2 izd.. M., 1953; B e k k e r R., Elektronnaya teoriya. L. M., 1036.