Malumoti ohirin
Home / Madaniyat va Sanat / MEHSITII KhUJANDI

MEHSITII KhUJANDI

mesheryakovMEHSITII KhUJANDI Mahasti (1098, Khujand — soli vafot nomalum, Ganja), shoirai fors-tojik. Mehsitii Xujandi to sinni 20-solagi dar zodgohash ba yorii padarash ilmhoi rasmii zamon va sanati musiqiro azkhud namuda, dar navokhtani chang, barbat va ud mahorat paydo kardaast. Dar in ovon ovozai mutribi va mahorati sherguii shoira dar Movarounnahru Khuroson, Eronu Ozarboyjon intishor yoft. Mehsitii Xujandi Badi vafoti padarash (taqriban solhoi 1118— 19) ba Ganja safar kard. Sulton Mahmud, in darii vaqt Hukumati Ozarboyjonro ba uhda dosht, uro ba darbor davat kard. Ba sababi az itoati shoh baromadakash az darbor ronda shud. Mehsitii Xujandi Ganjaro tark namuda, chand muddat dar Balkhu Marv zindagi kardaast. Dar Marv ba darbori sulton Sanjar roh, yofta, ba maqomi ba­land va hurmatu ehtiromi ziyod sohib meshavad. Mehsitii Xujandi dar in jo bo shoironu adiboni mashhur Umarn Khayyom, Adib Sobir, Anvari, Saidhasani Gaznavi va digaron robitai adabi paydo kard. Mehsitii Xujandi shohidi bisyor voqeahoyu janghoi khunini sulton Sanjar bud. U ba sababi illathoi zamona, khususan, janghoi qarakhitoiyon va isyoni turkoni ruz ba vatanash bargashta natavonista, bayni solhoi 1153—54 az Marv boz ba Ganja meravad va to okhiri umr dar in shahr memonad. Devoni ashori Mehsitii Xujandi, ki khudi sho­ira onro bo nomi «Chorgohi Mekhsiti» tadqiq karda bud, to zamoni mo boqi namondaast. Holo az Mehsitii Xujandi 173 ruboi, yakchand gazal va g. boqist, ki ba shakli devon dar Eron (Tehron, 1957) ba tab rasidaand. Mehsitii Xujandi yake az shoirahoi ozodidust buda, dar zamonash bar ziddi malumi va behuquqii zanoni Sharq baromada, bis­yor illatu kambudihoi sokhti feodaliro fosh kardaast.

Ad.: Berels E. E., Nizamii Fizuli, M., 1062; Tojikiston. Usmon, Shoira Mahasti, D., 1963; Ripkayan, Isto­riya persidskoy i tadjikskoy literatu­ri, M., 1970.

I. Hidoyatov.

Инчунин кобед

SATO

SATO, asbobi musiqii torist, ki bo kamoncha menavozand. Sato dar bayni tojikoi, uzbekho, eroniyon, afgonho …