Malumoti ohirin

FARHOD

xusrav-va-shirin

FARHOD «yake az personajhoi qissavu dostonho va rivoyathoi ejodiyoti dahanaki va adabiyoti khattii fors-tojik va khalqhoi digari Sharq meboshad. Nomi Farhodi kuhkan, oshiqi malika Shirin va raqibi Khusrav — podshohi sosoni avvalin bor dar «Tarjumai Tarikhi Tabari»-i Balami (asri 10), «Risolai soniya»-i sayyohi arab Abudulaf (asri 11), «Mujmal-ut-tavorikh val-qissas»-i muallifi nomalum (asri 11) ba nazar merasad. Dar adabiyoti badei yak idu ishora ba Farhod dar sherhoi Qatroni Tabrezi (asri 11) va Amir Abulhasan ibni Ilyosi Ogoji (okhiri asri 10— ibtidoi asri 11) vujud dorand.
Dar adabiyoti fors-tojik obrazi Farhod purra va mukammal dar dostoni Nizomii Ganjavi «Khusrav va Shirin» tasovir gardidaast. Nizomi dar ofaridani in obraz az qissavu rivoyathoi khalqi istifoda kardaast. Dar dostoni Nizomi Farhod namoyandai ahli mehnat, khiradmand, insondust, shakhsi fidokor va dar ishq sodiq meboshad. U na tanho bo zuri bozu, balki bo donishi amiqi khud az digaron farq mekunad. Dar zeri tasiri dostoni Nizomii Ganjavi dostonhoi ziyode ofarida shudaand, ki dar bayni onho dostoni Khusravi Dehlavi «Shirin va Khusrav» va «Farhod va Shirin»-i Alisheri Navoi jolibi diqqatand. Farhodi Khusravi Dehlavi dar ananahoi nazmi darbori ofarida shudaast. U shohzodaest, ki az ishqi bebarori khud menolad. Dar dostoni Navoi Farhod qahramoni asosi buda, sarguzashtash az ovoni kudaki to okhiri umr tasvir shudaast. Obrazi Farhod dar dostonhoi shoironi digari fors-tojik, uzbek, turk, hindu, urdu va g. (az davrai Nizomi to asri 20), romanu povest va dramahoi hozirazamon («Khisrav va Shirin»-i M. Tursunzoda va A. Dehoti (1936); «Farhod va Shirin»-i Samad Vurgun (1942); «Dostoni ishq»-i Nozim Hikmat (1948) va gayra tasvir gardidaast.
Adabiyot: Aliev G. Yu., Legenda o Khosrove i Shirin v literaturakh narodov Vostoka, Moskva. 1960; Bertels K. E., Nizami i Fizuli, M., 1962; hamonmuallif, Navoii Djami, Moskva, 1965.

Инчунин кобед

SATO

SATO, asbobi musiqii torist, ki bo kamoncha menavozand. Sato dar bayni tojikoi, uzbekho, eroniyon, afgonho …