Dehaest dar Soveti qishloqi Nushori rayoni Garmi RSS Tojikiston. Territoriyai sovkhozi «Hayoti nav». Az Navobod to markazi Soveti qishloq- 4 km, to rayon 61 km; roh as­faltpush. Aholiash 260 nafar (1982), tojikon. Deha maktabi ibtidoi do­rad. Sohahoi asosii khojagi — chorvodori, bogdori va kartoshkakori. Zaminho az kanali Kichigizi va chashmaho …

«Navruzi kayqubod »  1) ohangi marosimi-mavsimi, az tasnifoti Borbadi Marvi, ki ba sharafi jashni Navruz ejod namudaast. 2) Shubai sozi dar «hashtmaqom». 3) Gushai musiqi dar «Duvozdahmaqom», ki dar dokhili shubahoi «Navruzi sabo», «Navruzi khoro» va «Navruzi Ajam» amal dosht.

Dehaest dar Soveti qishloq Mujikharfi payoni Komsomolobodi RSS Tojikiston. Torritoriyai sovkhozi «Chorsada». Az Navobod to markazi Soveti qishloq 4 km, to rayon 28 km; ro­hash qisman asfaltpush. Aholiash 380 nafar (1082), tojikon. Deha mak­tabi miyona, magazin, klub dorad. Sohahoi asosii khojagi — chorvodori, kirmakdori va bogu tokdori. Zaminho az obi …

Dehaest dar Soveti qishloqi Navobodi rayoni Qabodiyon, viloyati Qurgonteppa. Territoriyai sovkhozi «Tojikiston». Az deha to markazi Soveti qishloq 6 km, to ray­on 60 km; rohash asfaltpush. Aholiash 1100 nafar (1982), tojikon va uzbekho. Deha maktabi miyona, klub, choykhona dorad. Sohai asosii donagi — pakhtakori. Zaminho az daryoi Kofarnihon ba vositai …

«Navruzi khurdak» 1) ohang, surudi mavsimi-marosimi, az tasnifoti Borbadi Marvi. 2) Shubai ovozi dar, «Hashtmaqom». 3) Gushai musiqi dar «Duvozdahmaqom», ki dar qismathoi sozii shubahoi «Navruzi Ajam», «Navruzi arab», «Navruzi sabo» va «Navruzi khoro» amal namuda, baroi purra kardani juziyoti sozii in shubaho khizmat mekunad. Dar musiqii asrhoi miyo- na …

Navha Mullo Muhammadsoleh (soli tavallud va vafotash nomalum), shoiri tojik. Dar nimai duyumi asri 19 va ibtidoi asri 20 dar Bukhoro umr ba cap burdaast. Navha muvofiqi malumoti «Tazkirat-ush-shuaro»-i Muhtaram dar zamoni talifi tazkira barhayot budaast. Navha sohibi khati khub buda, bo kitobat ruz meguzaronid. Abyoti boqimondai shoir (dar tazkiravu …

Dehaest dar Soveti qishloq «50-solagii RSS Tojikiston»-i rayoni Kuybishev, viloyati Qurgonteppa. Territoriyai sovkhozi «Sezdi 25-umi partiya». Az Navobod to markazi. Soveti qishloq 10 km, to rayon 15 km; rohash asfaltpush. Aholiash 2150 nafar (1982), tojikoi va uzbekho. Deha maktabi miyona, kitobkhona, punk­ti tibbi, kolonnai sayyori mekhani­konidashudai raqami 24, ustokhonai ohangari …

Dehaest dar Soveti qishloq Kuybishevi payoni Kommunisti, viloyati Qurgonteppa. Territoriyai sovkhoztekhnikumi ba nomi V. V. Kuybishev. Az Navobod to markazi Soveti qishloq 5 km, to rayon 11 km; ro- hash asfaltpush. Aholiash 1425 nafar (1982), tojikov. Deha maktabi miyona, magazin, punkti tibbi dorad. Sohahoi asosii khojagi — pakhtakori, gallakori. Zaminho …

«Navruzi sabo» yake az shubahoi «Duvozdahmaqom». Mansubi maqomi «Buslik» va ovozai «Gardoniya» buda, du gusha — «Husayny» va «Dugohi Acham»-ro dar bar megi­rad. Mutobitsi aarbi «Ramali tavil». Dar «Shashmaqom» ham amal do­rad.

Nagan, taponchae, ki aslihasozi belgiyagi Nagan (Nagant) okhiri asri 19 ikhtiro kardaast. Dar armiyahoi Rossiya, Shvetsiya, Avstriya—Vengriya va gayra mamul bud. Dar Armiyai Surkh to Jangi Buzurgi Vatani (1941—45) Nagani namunai soli 1895 (kalibrash 7,62 mm, masofati tirparoniash to 100 m, guichoishi tirdonash 7 tir) istifoda meshud.