SUVORA

SUVORA taronaest dar tarkibi sarakhbori maqomhoi «Shashmaqom», ki manoi ogozi mavzui aslii maqomhoro dorad. Suvora asosan dar shubai yakumi qismi nasrii (ovozii) har maqom omada, baaze joi khudro bo taronahoi digar ivaz mekunad. Suvora dar kadom maqome, ki omada boshad, nomi hamon maqomro megirad. Masalan, «Suvorai Buzruk»; (maqomi «Buzruk»), «Suvorai Dugoh» (maqomi «Dugoh») va gayra. Suvora dar bayni gushahoi «Duvozdahmaqom» nombar nashudaast. Suvorai «Buzruk» dar tarkibi sarakhbori moqomi «Buzruk» hamchun taronai yakum omadaast. Suvorai «Buzruk» bo zarbi 3/4 va «diez» navokhta meshavand. Suvorai «Dugoh» niz dar maqomi «Dugoh» chun taronai yakum omadaast va bo zarbi 4/4 ijro megardad. Suvorai «Segoh» dar silsilai taronahoi sarakhbori maqomi «Segoh» dar joi chorum omadaast. Ivazshavii zarbho yak khususiyati farqkunaidai in tarona ast. Masalan, dar avval bo zarbi 2/4 sar shuda, bad az chand taqte ba zarbi 3/4 meguzarad va to okhir hamin tavr ivaz shudan megirad.

Suvorai maqomi «Navo», ki dar joi seyum omadaast, bo zarbi 2/4 ijro meshavad. Maqomi «Iroq» dar sarakhbori khud du Suvora dorad, ki yake taronai yakum va digare taronai seyum meboshad. Zarbi onho 2/4 buda, bar matnhoi khalqi ijro meshavand.

Sarakhbori maqomi «Rost» Suvora nadorad.

Adabiyot: Shashmaqom, jildi 1—5, Moskv, 1950—67.

I. Rahimov.