PONOMAREV Boris Nikolaevich (tavalludash 17. 1. 1905, Zaraysk, hozira viloyati Moskva), khodimi davlati va partiyavii soveti, muarrikh, Qahramoni Mehnati Sotsialist» (1975), profesori (1932), akad. AF SSSR (1962; azo-korr. 1958). Az oilai khizmatchi. Azoi KPSS az soli 1919. Soli 1919 ikhtiyoran ba khizmati Armiyam Surkh raft. Solhoi 1920— 1923 dar kori komsomoli va partiyavii Zaraysk: kotibi Komiteti uezdi va azoi byuroi Komiteti komsomolii gubernator Ryazan, kotibi tashkiloti partiyavii fabrika. Universiteti Moskva (1926) va Instituti professurai surkhro (1932) khatm namud. Solhoi 1926—1928 dar kori partiyavi dar Donbass va Turkmaniston bud. Solhoi 1932—1934 jonishini direktori Instituti professurai surkh; 1934—1936 direktori Instituti tarikhi partiyai nazdi Komiteti partiyavii Moskva. Solhoi 1937—1943 dar Komijroiyai Internatsionali Kommunisti kor kard. Solhoi 1943—1944 jonishini direktori Instituti Marks, Engels, Lenin. Solhoi 1944—1946 jonishini mudiri shubai KM VKP(b). Solhoi 1947—1949 jonishini sardor va sardori Byuroi informatsionii sovetii nazdi Soveti Vazironi SSSR. Az soli 1948 joiishini yakumi mudiri shubai KM, 1955—1961 mudiri shubai KM KPSS. Az oktyabri 1961 kotibi KM KPSS. Dar Sezdi 19-umi partiya nomzad ba azoii KM, dar sezdhoi 20, 22—26-um azoi KM KPSS intikhob shud. Az may 1972 nomzad ba azoii Byuroi Siyosii KM KPSS. Deputati Soveti Olii SSSR (davathoi 5—11). Ponomarev muallif va muharriri asarhoi bisyore oid ba tarikhi KPSS, siyosati berunii SSSR, harakati bannalkhalqii kommunist, korgari va millii ozodikhohi, asarhoi oid ba problomahoi nazariyai sotsializmi ilmi meboshad.
Az soli 1932 rohbari kafedrai tarikhi partiyai Instituti professurai surkh, bad AIJ-i nazdi KM KPSS. Rohbari kollektivi muallifoni kitobi darsii tarikhi KPSS (1960, 6 nashri 1971—1982). Azoi hayati Sarredaksili tarikhi bisyorjildai KPSS. Ponomarev— azoi hayati vakiloni KPSS dar Majlishoi mashvaratii baynalkhalqii partiyahoi kommunisti va korgari. Bo 5 ordeni Lenin, 2 ordeni digar va medalho mukofotonida shudaast.