Malumoti ohirin
Home / Gunogun / Namaki osh NaCl

Namaki osh NaCl

Namaki osh khloridi nat­riy (NaCl), yak nav moddai berangi kristalliro guyand, ki az muhimtarin mahsuloti khurokvori ba hisob meravad. Zichiash 2161 kg/m3; t gud. 801° S; t jush. 1413° S; sakhtnash 2. Halshavandagii Namak osh dar ob ba hisobi : 26,28 (0° 01, 26,43 (25° S), 28, 12 (100° S). N. osh dar tabiat dar holati namaksang (galit) vase pakhhn shudaast. Namaki osh az zamonhoi qadim dar ruzgor baroi ba khurok andokhtan, konservironidani gusht, mohi va digar mahsuloti zudvayronshavanda va dar khojagii qishloq (ilovai khuroki chorvo) istifoda meshavad. Vay dar tayyor kardani rangho, dar dabbogi, metal­lurgiya, istehsoli soda, shisha, khlor, sulfati natriy va dahho moddahoi digar ba kor meravad.

Dar ogranizm yake az moddahoi muhimi fiziologi meboshad. Az norasoii Namaki osh ba khun jabidashavpi gizoi halshuda sustu, khun galiz meshavad, kashishkhurii mushakhoi skeleti, funksiyai sis­temai asab va gardishi khun ikhtilol meyobad. Namaki oshro az qadimulayyom hamchun vositai davoi vase istifo­da mebarand. Masalan, dar tibbi khalqi Namaki oshro tasfonida ba joyhoi shamolzadai badan mebandand; latta yo pakhtaro ba mahluli seri on tar karda (shurpakhta) ba uzvhoi sakht latkhurda, joi kajdum yo zanburgazida mebandand; hangomi bemorihoi milki dandon va angina bo mahluli seri  on gargara mekunand va gayra. Dar tib­bi muosir mahluli izotonii (0,9%) Namaki oshro chun halkunandai doruho hamchun vositai dezintoksikatsioni baroi ba zeri pust firistodan yo imola (huqna) kardan, mahluli gi­pertonii (3—5—10%) onro baroi kompress yo tar kardani jarohathoi fasodnok istifoda mekunand. Loyhoi mahluli seri Namaki osh doshta dar muolijai tarbod, ragkashi, iltihoti shush va digar bemoriho istifoda meshavand (nig. niz Peloterapiya). Dar RSS Tojikiston beshtar az 50 koni Namaki osh mavjud ast. Kalontarini onho konhoi Shurbel (75% NaCl dorad), Tutbuloq (71,63% NaCl dorad), Qamishqurgon (68% NaCl dorad), Khoja- sartez (97,29% NaCl dorad), Khojamumin (93,54% NaCl dorad) buda, zakhirai umumiashon beshtar az 75 mlrd t ast. Az konhoi Qamishqurgon va Khojamumin sole baroi khojagii khalq 25—35 hazor tonnagi Namaki osh» istehsol mekunand.

Ad.: Abuali ibn Sino. Kanon vra­chebnoy nauki, kn. 1, Tashkent, 1956; 3 i- n o v  e v A. I., Tekhnologiya vivarochnoy i yodirovannoy soli, M., 1957; Andre­eva E. V., Gorst soli .«Nauka i jizn», 1958, >6 3; P o a i i M. E., Tekh­nologiya mineralnikh soley, L.. 1961; Makhmudov K., Bir chimdim tuz, «Fan va turmush», 1972, M 3.     

Инчунин кобед

SADUDDINI HAMMUI Muhammad ibni Juvayni

SADUDDINI HAMMUI Muhammad ibni Juvayni (soli tavallud nomalum — Vafot 1252), yake az namoyandagoni mashhuri …