ABSTRAKSIYa (az lotini abstractio – judo karda giriftan), tajrid, yak navi faoliyati tafakkur, ki zimni on fard (subekt) az majmui khosiyatho nishonahoi asosii ashyo (obekt)- ro judo karda girifta, az on mafhum va tasavvur mesozad va alomatu khususiyathoi duyumdarajayu kamahamiyatro sarfi nazar menamoyad. Masalan, odam dar borai ashyoi monandu yakkhela …
Mufassal »SIFATI FELI
SIFATI FELI, yake az shaklhoi nomii fel buda, amal yo holatero mefahmonad, ki on hamchun alomati predmet dar yake az zamonho voqe meshavad. Sifati feli bo alomathoi morfologiash doroi khususiyathoi fel va sifat ast. Sifati feli guzaranda (kashonanda, shunidagi) va monda (ravanda, shukufitagi) meshavad. In khususiyati on ba ifodan tarzhoi …
Mufassal »SIFR
SIFR (arabi— kholi, hej), nul, nol, adadsst, ki hangomi har guna adadro bo on jam kardan on adad tagyir nameyobad. Sifrro bo 0 ishorat mekunand. Hosili zarbi adadi dilkhoh ba 0 Sifr ast: a * 0 = 0 *a = 0. Agar hosili zarbi du adadi haqiqi yo du adadi …
Mufassal »SISTEMAI HISOBI MAVQEI
SISTEMAI HISOBI MAVQEI, sistemai hisobu kitobest, ki ba prinsipi pozitsoni yo mavqei qimati raqamho asos yoftaast. Dar Sistemai hisobi mavqei hamon yak raqam vobasta ba joi ishgolkardaash dar navishti adad qimathoi gunogunro ifoda mekunad. Sistemai hisobi dahi bo istifodai alomathoi 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, …
Mufassal »SISTEMAI ENERGETIKI
SISTEMAI ENERGETIKI, majmui stansiyahoi elektriero guyand, ki bayni yakdigar va istemolkunandagon tavassuti khathoi intiqoli elektr (KhIE) payvast shudaand. Stansiyahoi harorati, atomi va gidroelektri, KhIE, stansiyahoi farii elektri, shabakahoi harorati va elektri, qabulkunakhoi energiyai harorati va energiyai elektri Ststemat elnktrikiro tashkil medihand. Dar masalai bo energiya tamin namudani istemolkunandagon Sistemai elektrtki …
Mufassal »SISTEMAI HUQUQ
SISTEMAI HUQUQ, tarkibi huquqi amalkunanda, ki aloqai dokhili va yagonagii normahoi huquqi davlati muayyanro ifoda namuda, vobasta ba khususiyathoi tanzimi munosibathoi jamiyati onro ba soha va muassisahoi alohida taqsim mekunad. Sistemai huquq ba sokhti iqtisodii jamiyat vobasta meboshad. (Nigared niz Hukuq, Huquqi umumi, Huquqi khususi).
Mufassal »SISTEMAHOI QARZI
SISTEMAHOI QARZI sistemahoi krediti, 1) dar manoi vaseash majmui munosibathoi krediti, shakl va metodhoi kriditiand, ki dar doirai in va yo on mamlakat vujud dorand (nigared Kredit). 2) Dar manoi mahdudash sistemai muassisahoi kreditii in va yo on mamlakat (bankho, jamiyathoi sugurtavi, kassahoi amonati va gayra)-ro guyand.
Mufassal »SISTEMOTEKhNIKA
SISTEMOTEKhNIKA, raviyai ilmiyu tekhnikiest, ki masalahoi loihakashi, sokhtanu sanjish va istifodabarii sistemahoi murakkabro dar bar megirad. Hangomi korkardi sistemahoi murakkab masalahoe ba miyon meoyand, ki na tanho ba khosiyathoi qismhoi tarkibii on, balki ba qonuniyathoi amaliyoti obekt dakhl dorald. Masalan, muayyan kardani strukturai umumii sistema, tashkili amali bayniyakdigarii tahsistemayu elementho, …
Mufassal »SISTEMAI SARHISOB
SISTEMAI SARHISOB dar mekhanika, majmui sistemai koordinataho ,va soathoi vobasta ba jismest, ki nisbat ba on harakat yo muvozinati yagon jism ë nuqtahoi materiali omukhta meshavad. Har guna harakati jism nisbi meboshad va binobar on harakati onhoro nisbat ba yagon jismi digar (jismi sarhisob) yo sistamai jismho boyad muayyan kard. …
Mufassal »SISTEMAI OFTOB
SISTEMAI OFTOB, manzumai jirmhoi osmoniero nomand, ki dar maydoni gravntatsionii Oftob harakat mekunand. Andozahoi Sistemai Oftobro az rui madori Pluton (taqriban 40 v. a.) muayyan mekunand. Vale haddi sferae, ki dar hududi on harakati ustuvori jismho dar atrofi Oftob imkonpazir ast, to sitorahoi nazdiktarin (230000 v. a.) kashol meëbad. Sokhti …
Mufassal »