فیزی دکنی شیخ ابولفیز ابن شیخ مبارک (1547، اگرة هندوستان-1597، همان جا) ، شاعر، عالم و ترجمان فارسیزبان هندوستان. فیزی دکنی خیلی بروقت خواندن و نوشتن را آموخته، با راهبری پدرش در 14-سالگی علمهای اساسی دور را از خود نموده است. در 20-سالگی به خذمت دربار درآمد. و صدارت یکچند …
مفصلفیزی بلخی
فیزی بلخی تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک (عصر 16). در بلخ به دنیا آمده، در مشهد نشو و نما یافته است. در جوانی باری به هند سفر کرد. صرف و نحو، عروض و قافیه و معمّا را به خوبی میدانست. دیوانی عبارت از قصاید و غزلیات، قیتات و …
مفصلفیزییف ابدولهق رجباویچ
فیزییف ابدولهق رجباویچ (تولد 15. 3. 1938، دیهه یاری ریان پنجکینت) ، گیالاگ ساویتی، دکتر علمهای گیالوژی و مینیرلوژی (1982) ، پروفسور (1983). انیویرسیتیت دولتی تاجیکستان به نام و. ا. لنین را ختم کرده است. (1959). تا سال 1960 گیالاگ ایکسپیدیسیة جنوب تاجیکستان بود. از سال 1960 اسیستنت کفیدرن مینیرلوژی …
مفصلهمد فیز
فیز احمد فیز (1911، شهر سیالکوت مضافات پنجاب-1985) ، شاعر، منقّد و ارباب جمعیّتی پاکستان. به زبان اردو مینوشت. ز عایلة حقوقشناس. سالهای زیاد در گزیتههای «پاکستان تیمس»، «امروز» و گزیتة هفتینة «لیل و نهار» وظیفة محرری را به عهده داشت. فیز سالهایه 30-40 با نظریة مارکسیستی و لنینی شناس …
مفصلفییاز خجندی
فییاز خجندی میرزابدالله ابن عصمتالله (1847، خجند-1934، همان جا) ، شاعر تاجیک. از فییاز خجندی یک دفتر اشعار (غزلیات و مثنویها، مخمّس و مسدّسات، قصیده و رباعیات، قصّه و تمثیلات، مطایبات، تاریخها، قیتات و مفردات و معمّاها) باقی مانده است، که قریب 4000 بیت را در بر میگیرد. بسیار شعرهایش …
مفصلفییاز لاهیجی
فییاز لاهیجی مولانا ابدورّزّاق (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر ایرانی (عصر 17). شاگرد صدرالدّین شیرازی. یکچند رسالة علمی و شرحی به «فوسوس-ال-حکم» ابن عربی نوشته است. صاحبدیوان. این ابیات ها اوست: وقتی که ترک پیر و استاد دهیم، اموختهها را همه از یاد دهیم. با جام مة دوساله …
مفصلفییاز خواجه محمّد
فییاز خواجه محمّد دانیال ابن خواجه شاهی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر تاجیک (عصر 17). به قول ملیحای سمرقندی شخص تحصیلدیده، صاحب فضل و کمال بوده است. در تتبع شعرای گذشته شعر (بیشتر غزل) میگفته است. ین بیت از اوست: همه از خال و خط و زلف سخن …
مفصلفزلالله قزوینی
فزلالله قزوینی شرفالدّین ابولفزل هوسینی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر و مورخ فارس-تاجیک (عصر 14). بعد از کسب کمال او در دربار حاکم لورستان خدمت کرده است. از او چنین اثرها باقی ماندهاند: «دیوان اشعار»، که قصاید، غزلیات، قیتات و غیره را در بر میگیرد؛ «مناظرت شمع و …
مفصلفزلالله ابولّیسی
فضلالله ابولّیسی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر و دانشمند فارس-تاجیک (عصر 15). در زادگاهش سمرقند علمهای رسمن دور را آموخت. زبان عربی را خوب میدانست. اعلم علمای سمرقند بود. علیشیر نوایی دو سال از او سبق گرفته است. نمونههای آثارش توسط تذکرهها رسیدهاند. این ابیات از اوست: قدّ …
مفصلفزلالدّین محمّد
فضلالدّین محمّد ابن قوام ابن رستم ابن احمد ابن محمود بلخی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، لغتنویس فارسیزبان هندوستان (عصر 14). فرهنگ «بهر-ال-فضایل فی منافع-ال-افاضل» (تألیفش تقریباً 1393) یکی از تألیفات اوست، که به قطار قدیمترین فرهنگهای فارسی-تاجیکی داخل میشود. ترتیب جایگیرشوی کلمههای فرهنگ مطابق حرفهای اوّل و دوّم …
مفصل