فرانک نام مادر فریدون است. موافق روایتها فرانک (در اوستا دامش به شکل فرین آمده است) دختر خوکمران جزیرة دریای دوردست چین طهور بوده است. پدر فریدون-آتبین یا آبتین از نجاد تهمورس به دست ضحّاک کُشته شد. فرانک با رنج و عذاب پسرش را از چنگال ضحّاک رهانیده، کلان کرد. …
مفصلفرامورز ابن خداداد
فرامورز ابن خداداد ابن عبدالله کاتب ارجانی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، قصهخوان، راوی فارس-تاجیک (عصر 12). در ارجان (ارّهجان)-ا شیراز به دنیا آمده است. در اوّل پیشة کاتبی ورزیده، بعداً به قصهخوانی پرداخته است. از سال 1189 سر کرده، از روی روایت راوی صدقه ابن ابوالقاسم شیرازی، به …
مفصلفراوه
فراوه افراوه، فزاوه، افزاوه، پرنو، شهر قدیمی در آسیای میانه (در حدود هازنرة رسّ ترکمنستان). بنا به معلومات سرچشمهها فراوه را نمایندة سلالة طاهریان عبدالله ابن طاهر (حکمرانی 828-844) برای حمایه سرحد خراسان از هجوم کوچمنچیان بنا کرده است. بنا به معلومات «حدود-ال-عالم» فراوه در سرحد بین خراسان و دهستان …
مفصلفرمانقولاو ابدونزر
فرمانقولاو ابدونزر (تولد 1922، قشلاق نافراج ریان اوراتپّه) ، دارندة سه آردین شرف. اعضای کپسّ (1944). از عایلة دهقان. سال 1939 به صف ارمیة ساویتی دعوت شد. اشتراکچی جنگ با فنهای سفید (1939-40) و جنگ بزرگ وطنی (1941-45). ارتیلّیریست پالک تیرانداز 278، دیویزیة تیرانداز 175. فرمانقولاو برای مویین کردن جای …
مفصلفرکش بیرتلن
فرکش بیرتلن (تولد 2. 8. 1949، دیهه دیولخزه، وینگریه) ، لیاتچیکّیهانّورد ریسپوبلیکة خلقی وینگریه، قهرمان اتّفاق ساویتی (1980) ، قهرمان خلقی وینگریه (1980) ، اعضای پرتیة سوسیالیستی کارگری وینگریه از سال 1976. از مارت 1978 فرکش در مرکز تییاری کیهانّوردان به نام یو. ا. گگرین از روی پراگرمّة «انتیرکاسماس» به …
مفصلفردیی میکل
فردیی (faradey) میکل (22. 9. 1791، لاندان-25. 8. 1867، همان جا) ، فیزیک و خیمیک انگلیس، اساسگذار تعلیمات میدان الکترومگنیتی. اعضای جمعیّت شاهی لاندان (1824) ، اعضای فخری خارجی اف پتربورگ (1830). حادثة اندوکسیة الکترومگنیتی (1831) ، قانونهای الکترولیز (قانونهای فردیی، 1833-34) ، حادثة پرمگنیتیزم و دیمگنیتیزم (1845) ، تابخوری …
مفصلفنایی (شیخ احمد خلخالی)
فنایی (شیخ احمد خلخالی تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک (عصر-16). از علوم رسمی دورش بهرهور بوده است. نمونههای آثارش توسط تذکرهها باقی ماندهاند. ین ابیات از اوست: فتاده به پا زلف سمنسای تو از چیست؟ دیوانه منم، سلسله بر پای تو از چیست؟ میتپد پروانه و در اضطراب …
مفصلفنایی
فنایی (ملّا خرد زرگر (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارسیزبان هنّدوستان (عصر 16). از مشهد به هندوستان رفته، در سلک درباریان اکبر جا گرفت. غزلسرا بوده است. نمونههای آثارش توسط تذکرهها رسیدهاند. این ابیات از اوست: هر شب کنم اندیشه، تا دل ز تو برگیرم. چون صبح شود …
مفصلفنایی محمّدنافی پیرمست
فنایی محمّدنافی پیرمست (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر تاجیک. در آخر عصر 19-ابتدای عصر 20 عمر به سر برده است. در بخارا علوم رسمی دور را آموخت. نمونههای آثارش در تذکره (مثلاً، «تذکرهت-اش-شعرا» محترم) و بیاضها آمده است. این پارچه از اوست: دیدم آن شوخ گلاندام به خودنااشنا، …
مفصلفنا میرزا صدّیق
فنا میرزا صدّیق (سال تولد نامعلوم، استروشن-وفات 1880، همان جا) ، شاعر تاجیک. از عایلة مدرّس. بعد ختم تحصیل فنا نیز مدرّس شد. استاد فنا در شعر و شاعری سییدغازی ناله است. اوّلین شعر او مخمّس بر غزل ذاکرخواجة نمنگانی نام شاعری بود. فنا خطّاط ماهر نیز بوده است و …
مفصل