میلنیزیه
(از یون. melas-سیاه و nesos-جزیره) ، یکی از گروههای اساسی جزیرههایی است در اق. یانوسیه، در قسم جنوب و غربی اقیانوس آرام. از ایکوتار به سوی ج. ش. تقریباً 5000 کم طول کشیده است. جز-های کلان و گروههای اساسی: گوینیّه نو، گلجز. بسمرک، جز-های سالامان (سولیمان) ، جز-های گیبریدیه نو، کلیدانیة نو، فیچ. جزهای فیچ دولت مستقل است (از 1970)؛ قسم غربی گوینیّه نو (ارین غربی) در هیت اندانیزیه؛ پپوه-گوینیّه نو از دیک. 1973 حقوق خودادارهکنی را گرفت و جز-های باقیمانده ملکهای بریتنیة کبیر، فرنتسیه و اوسترلیه میباشند. مساحت عمومی جز-ها 956، 3 هز. کم2. اهالیاش 3، 1 ملن نف. (1974) ، اساساً پپوسها و میلنیزیها. پیدایش جزیرههای میلنیزیه متیریکی و ولقانی. از جنسهای کریستلّی، میتمارفی و تنشیم ترکیب یافتهاند. ریلیف جزیرهها بیشتر کوهیست. قلّة بلندترین (5029 م) در جز. گوینیّه نو واقیع است. در این جا ولقانهای عملکننده بسیارند و زود-زود زلزلهها رویی میدهند. ساحلهای جزیرهها را ریفها احاطه نمودهاند. اقلیم در شمال ایکوتاری و سوبانکوتاری، مقدار بارشات سالانه 7000-9000 مّ؛ در ج-تراپیکی، بارشات سالانه 1000-2000 مّ. هpopت میانة ماهانه از 25° تا 28° س دریاها بسیارند. در بیشههای سیرنم تراپیکی درختان پرقیمت میرویند (درختان نان، خربزه، صندل، نخل و کوچوک). در جزیرههای مرکزی و جنوبی بیشههای موسّاهی و سونّهها موجودند. عالم هیواناتش به آلم هیوانات استرالیا مانند است (شیرخواران سومدار، کاورنا، پرایخیدوه، سگ پرّان، از پرّندهها لیره و غ .). اهالی برای استعمال خود جواریمکّه، شالی، یمس، منیاک، بتت، برای ایکسپارت نارجیل، قهوه، کاکئو، نیشکر و کوچوک پرورش میکند. ساکنان میلنیزیه با چارواداری، مانیگیری، چوبتیارکنی، جمع آوردن مرجان، صدف نیز مشغولند. از ثروتهای زیرزمینی در کلیدانیة نو نیکیّه، کوبالت، خرام، در جز-های گیبرید نو معدن منگن، در گوینیّه نو، جزیرههای سالامان، فیج طلا استحصال کرده میشود.
د .: گاواراف ک. ا. آکینیه 1971.