Malumoti ohirin
Home / Madaniyat va Sanat (page 30)

Madaniyat va Sanat

ABUTOHIRKhOJA Mir Abutohir ibni Abusaidi Sadri Samarqandi

ABUTOHIRKhOJA Mir Abutohir ibni Abusaidi Sadri Samarqandi (soli tavallud va vafot nomalum), muarrikh, shoir va tabibi asri 19-i tojik. Az Abutohirkhoja asarhoi «Samariya» «Akhloqi Muzaffari» boqi mondaand. Muhimtarin asari tarikhii Abutohirkhoja  kitobi «Samariya» ast, ki solhoi 30 asri 19 talif shudaast. Ki­tob az muqaddima va 11 bob iborat buda, vokeahoi …

Mufassal »

ABUUBAYDA Mamar ibni Musanno

ABUUBAYDA Mamar ibni Musanno (728 – 825), filolog (sukhanshinos), adabiyotshinosi arabizaboni fors-tojik. Az donishmandoni zabonu adabiyoti arabi. Dar in bobat risolaho doshtaast, ki yake az onho «Naqoizi Jarir va Farazdak» mebo­shad. Dar tarikh va nasabi kabilahoi arab, Quron va khadis niz asarho navishta budaast, ki aksar az bayn raftaand. Dar …

Mufassal »

ERMITAJ

ermitazh

ERMITAJ dar Leningrad (az Frans, ennitage — khilvatgoh), yake az muzeyhoi kaloptarini badei va madani-tarikhii jahon. S. 1764 bo kolleksiyai makhsusi Ekaterina» II, ki iborat az 225 musavvara bud, bunyod shuda, s. 1852 tamoshoi on ba omma muyassar gardid. Dar E. kolleksiyai yodgoriho» tarikhii davrahoi ibtidoi, Sharqi Qadim, Misri Qadim, …

Mufassal »

ENSIKLOPEDIYa

encilklopediya

ENSIKLOPEDIYa (az yun. enkyk-lios paidecia — donishn mukhtasar az har bobi ilm),.donishnoma, nashriyai ilmi yo ilmiyu ommavi, ki az tamomi sohahoi ilm (E.-i universali) yo sohai judogonai on (E.-i sohavi) donish medihad. E. alifboi, murattab va vobasta ba adadi chophho kalon (dahho  jild), khurd (10—12 jild), mukhtasar (4—6 jild) va …

Mufassal »

ENSIKLOPEDIYaM KALONI SOVETI

eks

ENSIKLOPEDIYaM KALONI SOVETI (Bolshaya Sovetskaya Ensiklopediya, BSE), nakhustin ensiklopediyai marksisti-lenini. Nashri yakum s.-hoi 1926—47, 65 jildi asosi va yak jildi alohidai SSSR; 65 haz. maqola, tiraj —50—80 haz. nuskha; sarmuharrir — O. Yu. Shmidt (to 1941). Nashri duyum s-hoi 1950—58, 50 jildi asosi va yak jildi ilovagi (j. 51-um); 100 …

Mufassal »

EPIGRAMMA

EPIGRAMMA (az yun. epfgramma — navishtajot, katiba), sheri nachandon kalonest, ki dar on yagon kas mavridi hajvu maskhara qaror megirad. Avval dar Yunoni Qadim katibai nazmiyu nasriro E. meguftand. Bad Katulla va Marjial ba E. ohangi hajvu mazhaka dodaand. E. dar a. 18 dar ejodiyoti Volter, J. J. Russo, G. …

Mufassal »

EKSPOZISIYa

EKSPOZISIYa (az lot. exposilio — ezoh, sharh), ogozi syujeti asari badeiro guyand. Dar E. navisana oid ba qahramononi khud va muhiti onho malumoti peshaki medihad. Dar E. to ogoz yoftani voqea va konflikt dar in holat budani ishtirokkunandagoni asar tafsir meyobad. E. goho dar bayni asar ham meoyad. Bazan dar …

Mufassal »

ABUSAYIDI SIJZI

ABUSAYIDI SIJZI ibni Mu­hammad ibni Abdujalil (taqriban 951— 1024), muhandis va hayatshinosi Sijistoni. Asarhoi Abusayidi Sijzi beshtar ba shaklsozihoi geometri, burishhoi makhruti (konusi), vobastagii giper­bola ba asimptotahoyash, triseksiyai kunj, masalahoi nujum va ba sokhti afzori munajjimi bakhshida shudaand. Qarib 30 risolai Abusayidi Sijzi  to davrai mo rasidaast, ki dar kitobkhonahoi …

Mufassal »

Surudi «ShURIShI VOSE»

«ShURIShI VOSE», surudi tarikhest, ki ba shurishi Vose bakhshida shudaast. On az 318 misra yo az 100 bandi semisraiyu chahormisrai tarkib yoftaast. Har band ba sari khud mustaqil buda, ba goyai umumii asar muvofiqat menamoyad. Aksar joi bandho ustuvor nestand va hangomi surudan vobasta ba khotiri guyanda tagyir meyoband. Dar …

Mufassal »

ShODIYONA

ShODIYONA, zarbi qadimii doire va nagora, ki bo hamovozii surnay ijro meshavad. Sh.-ro asosan ansambli khosi iborat az surnay, karnay, naqora va 2—3 doyra ijro mekunad, Sh. ohangi raqsi buda, hangomi tuy, bazm, ruzhoi id, sarshavii yagon jamomad va g. ijro meshavad. Sh. az jihati zarb va usul ba chand …

Mufassal »