Malumoti ohirin
Home / Jugrofia / Viloyati Namangon

Viloyati Namangon

Namangon viloyatest dar hayati RSS Uzbekiston 18 dekabri 1967 tashkil shudaast (avval az 6 marti 1941 to 25 yanvari 1960 vujud dosht). Dar qismi sharqii respublika joygir ast. Masohatash 7,9 hazor km2. Aholiash 1100 hazor nafar (1979). Ba 10 rayon taqsim shuda, 6 shahr va 9 ptsh dorad. Mar- kazash —shahri Namangon. Viloyat bo ordeni Lenin mukofotonida shudaast (1 fevrali 1973).

Tabiat. Namangon tsismi shimolii vodii Far­gona, asosan sohili rosti Sirdaryoro ishgol kardaast. Qismi ziyodi viloyat hamloriest (balandiash taqriban 400—750 m), ki onro vodii daryoho burida meguzarad. In hamvori ba tarafi Shimoli baland shuda (balandihoyash to 1000—1200 m), dar Shimol va Shimolu Garb ba qatorkuhhoi Qurama va Chatqol merasad. Tobistonash garmi daroz, zimistonash muloimi kutoh, borishot kam ast (100—200 mm dar hamvori va domanaho to 600 mm dar kuhho). Dar hamvori harorati miyonai yanvar— 3,5°S., iyul 25°S. Kalontarin daryo— Sirdaryo ast, ki dar hududi viloyat az yak shudani daryohoi Norin va Qarodaryo ba vujud meoyad. Ba Sirdaryo az nishebii kuhho daryochahoi Chortoq, Chust, Almos, Chodak, Gova, Koson, Namangon merezand, ki hamai onho baroi obyori istifoda meshavand. Khokash beshtar khokistarrang ast: to balandihoi 700—850 m khokistarrangi kushod, az balandii 850 to 1200—1500 m khokis­tarrangi muqarrari va khokistarran­gi tira, boz ham balandtar — dorchiniyu siyohtob. Dar hamvori va adirho rastanihoi efemeri, balandtar az on shuvog, shura va margzorho vomekhurand. Dar kuhhoi Namangon darakhtoni chormagz, oluchayu sebhoi khudruy va archazorho mavjudand. Dar kuhhoi baland margzorhoi subalpi — mintaqai charogohhoi tobistona voqeand. Az olami hayvonot yakchand namudi khazanda va khoyandaho, az parrandaho zogy sufiturgay hastand. Dar kuhho okhu, guroz, khirs, palang, jayra, qapqaldoq, az parrandaho burgut, kalkhot, murgi hilol, kabk va gayra mavjudand.

Aholi. Dar Namangon asosan uzbekoho to­jikon, rusho, totorho (3%), qirgizho, koreiho va gayraho zindagi mekunand. Zichii miyonai aholi ba 1 km2 135 kas (1975). Aholii shahr 33,3%. Shahrho: Namangon, Chust, Uchqurgon, Ko- sonsoy, Hakkulobod, Chortoq.

Khojagi. Viloyat yake az kalontarin nohiyahoi pakhtakorii RSS Uzbekiston buda, pakhtakori sohai asosii khojagii on ast. Dar qatori in bogdori, chor- vodori va gayra taraqqi karda istodaast. Dar sanoat sohahoi pakhtatozakuni va khurokvori beshtar mavqe dorand. Tillo, gach, ohak, sangi khoro, qum va shagal istikhroj karda meshavad. Sanoati moshinsozi, metallkorkuni va khimiya taraqqi kar­da istodaast. Qismi asosii korkhonaho dar Namangon buda, dar Chust zavodhoi pakhtatozakuni va charm, fabrikai masnuoti badei va gayra, dar Uchqurgoi zavodhoi pakhtatozakuni va ravgan, dar Pop zavodhoi «Uzbekkrovlya» va pakhtatozakuni, dar Chortoq fabrikai pakhtayu duzandagi, dar Kosonsoy va Uychi fabrikahoi shohibofi mavjudand. Ziroat asosan obi ast. Dar solhoi ho- kimiyati Soveti kanalhoi irrigatsionii Shimoli Fargona, Chust, ba nomi Okhunboboev, Chortoqsoy, obanbori Kosonsoy bunyod yofta, juyu kanalhoi qadima, az nav sokhta shudand. Tuli rohi ohan 138 km (1975). Viloyatro rohi ohani Quqand—Namangon—Uchqurgon— Andijon burida meguzarad. Az istgohi Uchqurgon yak shokhai rohi ohan ba Toshqumur (Qirgiziston) meravad. Tuli rohi avtomobil 1830 km. Bo rohhoi Namangon—Toshkent, Naman­gon — Margelon — Fargona, Naman­gon— Andijon—Osh, Namangon—Quqand—Samarqand avtobushoi passajirkash ravuo dorand. Az boloi vi­loyat rohi havoii Toshkent—Naman­gon—Andijon meguzarad. Namangon ba vositai rohi havoi bo Dushanbe, Fruvze va Samarqand niz aloqa do­rad.

Maorifu madaniyat va tandurusti. Soli 1975 dar 508 maktabi miyona 272 hazor talaba, dar 17 omuzishgohi kasbhoi tekhniki 6510 khonanda, dar Inmtitu­ti davlatii pedagogii Namangon ziyoda az 4,5 hazor student tahsil me- kard. Dar muassisahoi tomaktabii viloyat ziyoda az 32 hazor bacha tarbiya meyoft. Dar Namangon 425 kitobkhona, 226 ki­noteatr va kinoustanovkaho, 273 klub, muzei tarikhu kishvarshinosi, Teatri dramai musiqii Namangon kor mekunand. Gazetahoi viloyatii «Namangon haqiqati» («Haqiqati Namangon») ba zaboni uzbeki va «Namanganskaya pravda» ba zaboni rusi, chop meshavand. Solhoioi 70 dar Namangon 97 muassisai tabobati (bo 8,3 hazor kat), kor mekard. Kurorti balneologii Chortoq, sanatoriya va khonahoi istirohati mavjudand.

Инчунин кобед

Dehai SAFEDORON

SAFEDORON, dehaest dar Soveti qishloq Hakimii rayoni Komsomolobodi Respublikai Sovetii Sotsialistii Tojikiston. Territoriyai sovkhozi «Chorsada». …