Malumoti ohirin
Home / Biologiya / ShABDAR

ShABDAR

ShABDAR, shabdor, shaftal, sebargai forsi (Trifolium ge-supinatum), giyohi yaksolaest az jinsi sebarga (oilai lubiyoiho). Shabdari khudruy 10—80 sm va kishta to 130 sm qad mekashad. Giyohi serbargu sergul ast. Bargash (daroziash 8— 12 sm) dumchadaroz, murakkab — sebarga (az 3 bargcha iborat); khushagulash mudavvar (to 30-to gul dorad), shukufaash gulobi yo bunafshtob, az on bui asal meoyad (mohi apr. meshukufad).

shabdor

Guli Shabdar khele sershahd ast, shahdi yak to guli on to 0,093 mg qand dorad. Dar 1 ga shabdarzor andaryak 437 haz. gul meshu-kufad. Az har ga-i on 152—266 kg asali khushbuy megirand. Mevai Shabdar mudavvar yo darozruya (2—2,5 mm), 1—2-tu khm aast; tukhmash bayzashakl yo gurda shakli qahvarant, mayda (1000-toash 1,5—1,8 g); mohi may mepazad.

Dar Tojikiston Shabdari khudruy nest. Onro dar zamini obii vodihoi Vakhshu Hisor chun ziroati khuroki chorvo mekorand. Ba zamin pesh az shudgor ob memonand, sipas ba har ga 3—4 s superfosfat (alafi har ga shabdarzorro 14—55% ziyod mekunad) meandozand, badi shudgor (chuqu riash 28—30 sm) mola mekunand. Bad juyak (masofai bayyan juyakho 60 sm) mekashand; tukhmiro bo peg yo arramayda omekhta (ba har ga 10— 16 kg) meposhand. Muhlati kishti bahori mohi mart va tiramohi — nimai a vvali mohi okt. Tukhmi badi 4—5 ruzi kisht mesabzad. Davrai nashvash 80—130 ruz. Shabdarzorro 2—3 marotiba medaravand; az har ga 30—60 (bazan to 150) s khoshok va 4—7 s tukhmi megundorand.

Shabdar yake az ziroathoi khurokii sergizo va khushkhuri chorvost. Alafi sabzi Shabdar (dar davrai mevabandi) 11—12% protein, 10% safeda, 0,6% qand, 2,5% ohar (krakhmal) va g. dorad. 100 kg khoshoki Shabdar, ki to 8—9 kg safedai lozim dorad, barobari 176 vohidi khurokist.

Shabdar (makhsusan navhoi «Vakhshii 2» va «Vakhshii 3)-ro baroi hosilkhez shudani zamini pakhta niz kisht mekunand; Shabdar chun nurii sabz purqimat ast.

Ad.: Parishkura N. S., Kreydik B. M., Sebargai shabdar yo sebargai forsi dar kit.: Zirrathoi khuroki chorvo dar Tojikiston, D., 1965; Glukhov M. M., Medonosnie rasteniya. M . 1974.   M. Khojimatov.

Инчунин кобед

safedaho

SAFEDAHO

SAFEDAHO, proteinho, moddahoi organikii kalonmolekulai tabiiero guind, ki az aminokislotaho tarkib yofta dar sokhtu faoliyati …