RESPUBLIKAI AVTONOMII Sovetii Sotsialisti

RESPUBLIKAI AVTONOMII Sovetii Sotsialisti (RASS), davlati milii sovetii sotsialisti, ki ba hayati respublikai ittifoqi dokhil shuda, hokimiyati davlatiro na dar doirai huquqhoi respublikai ittifoqi, balki dar asoshoi avtonomi ba amal mebarorad. Dar Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR 20 Respublikai Avtonomii Soveti Stsialisti mavjud ast (1978). Az jumla 16-to dar Respublikai Sovetii Federativii Sootsialistii Rossiya: Boshqirdiston (tasisash 23 marti 1919), Buryatiston (tasisash            30 mai 1923), Dogiston(tasisash 20 yanvari  1921), Kabardayu Balqar (tasisash 5 dekabri 1936), Qalmiq (tasisash 22 oktyabri 1935), Kareliya (tasisash 25 iyuli 1923), Komi- (tasisash 5 dekabri 1936), Mari (tasisash 5 dekabri 1936), Mordova (tasisash 20 dekabri 1934), Osetiyai Shimoli (tasisash 5 dekabri 1936), Totoriston (tasisash 20 mai 1920), Tuva (tasisash 9 oktyabri 1961), Udmurt (tasisash 28 dekabri 1934) Chechenu Ingush (tasisash 5 dekabri1936), Chuvashiston (tasisash 21 apreli 1925), Equtiston (tasisash 27 apreli 1922); 1-to dar Respublikai Sovetii Sotsialistii Uzbekiston— Qaroqalpoqis-ton (tasisash 20 marti 1932); 2-to dar Respublikai Sovetii Sotsialitsii Gurjiston— Abkhaziston (tasisash 4 marti 1921) va Ojoriston (tasisash 16 iyuli 1921); 1-to dar Respublikai Sovetii Sotsialitsii Ozarboyjon— Nakhjuvon (tasisash 9 fevrali 1924).

Respublikai Avtonomii Sovetii Sotsialisti bo masohati territoriya, shumora va zichii aholi, hayati milli va az rui alomathoi digar (masalan, guzashtai tarikhi, darajai inkishofi iqtisodi va gayra) az hamdigar farq mekunand. Az jihati digar onho yak qator alomathoi muhimi umumi dorand.

Respublikai Avtonomii Sovetii Sotsialisti RASS dar hayati respublikai ittifoqi hamchun davlati milli amal mekunad. Vay territoriya, konstitutsiya, organhoi olii hokimiyati davlati va idorakuni; Soveti oli, Prezidiumi Soveti Oli, Soveti Vaziron, Sudi oli, prokuror, qonunguzorii khudro dorad. Har yak grajdanini Respublikai Avtonomii Sotsialistii Sotsialisti dar ayni zamon grajdanini barobarhuquqi respublikai dakhldori ittifoqi va Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik SSSR moboshad. Respublikai Avtonomii Sovetii Sotsialisti RASS huquqi az hayati Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR baromadan, bo davlathoi khoriji bevosita robita doshtan, ba grajdani qabul namudanro nadorad, zero vay subekti federatsiya — Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR nameboshad.

Respublikai Avtonomii Sovetii Sotsialisti RASS yake az shaklhoi davlatdorii milli buda, dar on sohibikhtiyorii millat tajassum yoftaast va in ba respublikai ittifoqi monand budani onro nishon medihad. Respublikai Avtonomii Sotsialistii Sotsialisti RASS hamchun shakli siyosii avtonomi (ba misli respublikai ittifoqi) bazo vakolathoi mustasno dorad. huquqi Respublikai Avtonomii Sovetii Sotsialisti RASS dar asosi konstitusiyai khudi on muayyan karda meshavad. Respublikai avtonomi berun az doirai huquqhoi Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR va respublikai ittifoqi hamon masalahoero mustaqilona hal karda metavonad, ki dar ikhtiyori on meboshand. Respublikai Avtonomii Sovetii Sotsialisti RASS dar halli masalahoe, ki ba ikhtiyori Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR va respublikai ittifoqi doda shudaand, ishtirok karda dar ter-ritoriyai khud taraqqiyoti kompleksii iqtisodi va sotsialiro tamin, ba kori dar hamin territoriya ba amal barovardani vakolathoi Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR va respublikai ittifoqi musoidat menamoyad, qarorhoi organhoi olii hokimiyati davlativu idorakunii Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR va respublikai ittifoqiro ba hayot tatbiq mekunad (moddai 83 Konstitutsiyai Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR). Territoriyai respublikai avtonomiro be rozigii on tagyir dodan mumkin nest. Respublikai Avtonomii Sovetii Sotsialisti RASS ba Soveti Millathoi Soveti Olii Soyuz Sovetskikh Sosialisticheskikh Respublik SSSR, sarfi nazar az shumorai aholiash, 11 nafar, ba Soveti Oli boshad, az rui shumorai aholiash deputat intikhob mekunad.