Malumoti ohirin
Home / Madaniyat va Sanat / Petefi Shandor

Petefi Shandor

Petefi Shandor (1. 1. 1823, Kishkyoryosh — 31. 7. 1849, Fekheredkhaza), shoir va demokrati revolyutsionin venger. Az oilan tojir. Soli 1839 ba khizmati harbi dokhil shud. Ba sababi bemori soli 1841 az khizmat ozod gardida, aktyori sayyoh shud; bo tarjuma va kitobat tamini maishat menamud. Sheri avvalinash soli 1842 va majmuai nakhustinash bo nomi «Sherho» (1844) ba chop rasidand. Etirozi psyonkorona dar nazmi Petefi dar majmuahoi «Ziddi shohon» va «Guli dashti» oburangi demokrati giriftaast.

Petefi qonuniyathoi romantizmro, ki dar nazmi on solho mamul budand. shi­kasta, nazmashro az jihati shaklu mundarija ba asarhoi khalqi nazdik kardaast (dostoni mazhakavii «Zapgulai deha», 1844; dostoni afsonavii «Pahlavon Yanosh», 1844). Dostonhoi «Pishta Silay» (1846) va «Shalgo» (1846) ohanghoi fojiavi  dorand. Soli 1846 Petefi tashkiloti inqilobii javononi shahri Pesht — «Jamiyati dahnafaron»-ro tasis namudan khost, ki maqsadi on demokrati kardani adabiyot bud.

Dar sherhoi indavrainai Petefi hodisavu voqeahoi muborizai ijtimoi, ki khudi shoir dar onho bevosita ishtirok mekard, ba tavri vase initkos yoftaand. Qahramoni ashori ishqii shoir zanest, ki dar muborizahoi inqilobi bo u hamsaf ast. Petefi yake az rohbaroni shurishi revolyutsionii 15 marti 1848 dar Pesht va Buda bud. Petefi ba revo­lyutsiya va tasisi respublikai de­mokratii mustaqili Vengriya, barham zadani feodalizm davat me­kard («Surudi milli», «Shohonro ba dor boyad kashid!», «Ba millat», «Solhoi purdahshat», «Hayot va marg», dostoni «Havori», 1874). Vale ba sa­babi mushkilihoi peshomada, bartarii harbii dushman, adami harakathoi inqilobi dar mamlakathoi digari Evropa ba ashori Petefi ohanghoi yasu noumedi roh yoftaand. Petefi dar zudukhurdi ziddi kazakhoi armiyai podshohi halok gardid. Ba zaboni tojiki majmuai sherhoyash bo nomi «Umri barq» (D., 1969) chop shudaast.

Os.; Vityaz Yanosh. Debranyaie stikhot­voreniya, M., 1072.

Инчунин кобед

SATO

SATO, asbobi musiqii torist, ki bo kamoncha menavozand. Sato dar bayni tojikoi, uzbekho, eroniyon, afgonho …