Partiyai Kommunistii Portugaliya

Partiyai Kommunistii Portugaliya (PKP), marti 1921 barpo karda shud. Soli 1922 ba Internatsionali Kommunisti hamroh shud. Badi tabadduloti harbii soli 1926 majbur shud ba pinhonkori guzarad. Apreli 1929 Konferensiyai millii partiyavi jam omad, ki on ibtidoi ba partiyai khaqikatan marksisti-lenini mubaddal gardidani Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP bud. Minbad partiya mavqei khudro dar harakati ittifoqhoi kasaba mustahkam namud, dar tashkil va guzarondani yak qator korpartoi va baromadkhoi siyosi rokh,bari kard.

Noyabri 1943 Sezdi 3-yump Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP barpo gardid, ki on zarurati mustakhkam namudani yaganagii korgaron va ziddifashistonro qayd kard. Dar  sezd  nakhustin bor Komiteti Markazi chun organi rohbarii kollektivona (to sezd tanho kotibot vujud dosht) intikhob karda shud. Badi Jangi duyumi chahoni, kommunistoni Portugaliya vazifai asosii khudro dar sarnagun kardani rejimi fashisti medidand. In masala dar markazi dikqati ishtirokchiyoni sezdhoi 4-um (iyul 1946), 5-um (sentyabr 1957) va 6-umi (avgust— sentyabr 1965) Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP meistod. Sezdi 6-umi partiya Programmai nav qabul kard, ba Ustav tagyirot darovard (avvalin Programma va Ustavi Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP dar Sezdi 5-um qabul karda shuda bud).

Programmai nav sarnagunkunii musallahonai rejimi fashistiro peshbini karda, khushi ba khushi hal namudani problemai milliro niz istisno namekard. Talabhoi muhimtarini programma: barham dodani hukmronii monopoliyaho; millikunonii sohahoi asosii iqtisodiyot; guzaronidani islohoti agrari va dodani zamin ba dehqonon; digargunsozihoi amiqi jamiyat ba manfiati aksariyati khalq; ba khalqkhoi Angola, Gvnneyai Bisau, Mozambik istiqloliyat dodan. Maqsadi okhirini Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP, chunon ki dar programma qayd shudaast, dar Portugaliya sokhtani sotsializm va kommunizm ast. Soli 1962 bo rohbarii partiya dar tarikhi diktaturai fashisti kalontarin korpartoii korgaroni khalqhoi viloyathoi janubii Portugaliya guzaronida shud, ki dar on karib 200 hazor kas ishtirok kard; korgaron ba ruzi korii 8-soata muvaffaq shudand. Badi sarnagun kardani diktaturai fashisti dar Portugaliya (25 apreli 1974) kommuniston ba hayati hukumat dokhil shudand. 20 oktyairi 1974 Sezdi 7-umi (gayrtanavbatii) Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP barpo gardid.

Sezd qayd kard, ki baroi muvaffaqiyati revolyutsiya davlati demokrati ba vujud ovardan va onro mustahkam kardan zarur ast. Sezd muvofiqi vaziyati nav ba Programma va Ustavi Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP tagyirot dokhil namud. Sezdi 9-umi PKP (31 may — 3 nyuni 1979) vazifai partiyaro dar marhalai hozira muayyan kard; siyosati muttahid  namudani hamai quvvakhoi chapi demokratii mamlakatro pesh girifta, ba on muvaffaq shudan lozim, ki konstitutsiyai mavjuda va qonu-niyathoi demokrati rioya, muzaffariyathoi revolyutsioni muhofizat, sharoiti hayoti khalq beshtar karda shavad; baroi vase kardani aloqahoi barobarhuquqi baynalkhalqi, hamkorii Portugaliya bo mamlakathoi sotsialisti va taraqqiparvar muboriza burda shavad.

Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP bo harakati baynalkhalqii kommunisti aloqai faolona dorad, baroi yagonagi va muttahidii hamai otryadhoi on dar asosi marksizm-leninizm va internatsionalizmi proleteri ustuvorona muboriza mebarad. Namoyandagoni Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP dar kori Majlishoi mashvaratii baynalkhalqi va korgari (1957, 1960 va 1969, Moskva), Konferensiyai Berlin (1976) vokhurii namoyandagoni Partiyahoi Kommunistii Evropa dar Parij (28—29 apreli 1980) ishtirok kardand.

Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP az rui prinsipi sentralizmi demokrati sokhta meshavad. Organi olii Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP — sezdi partiya, dar bayni sezdho— Komiteti Markazi, ki az hayati on Komissiyai siyosi va Kotibot intikhob meshavad. Kotibi generalii partiya — A. Kunyal. Organi markazii Partiyai Kommunistii Portugaliya PKP — gazetai «Avante».