Nizorii Qahistoni Saduddin ibni Shamsuddin ibni Muhammad (1247, Birjandi Qahiston— 1320, hamon jo), shoiri fors-tojik. Pas az khatmi Madrasa ba khidmati mamurii farmondori Qahiston daromada, borho ba Khuroson, Ray, Siiston va Qahiston safar mekunad, shahru dehot va mardumi az asorati mugul ba dod omadaro mebinad. In hama dar ejodiyoti Nizorii Qahistoni naqshi muayyan guzoshtaast. Dar galalu ruboi va kitahoi shoir az nobarobarihoi ijtimoi, vazi noguvori zindagi, tuhmatu khiyonathoi ahli darbor shikoyathoi pursuze dida meshavad.
Du nuskhai dastnavisi devon va du nuskhai mukammali kulliyoti osori Nizorii Qahistoni to zamoni mo boqi mondaast, ki 81 qasida, 150 gazal, 268 ruboi, 24 tarkibbaadu tarjeband, 7 masnaviro darbar megirand. Qasidahoi Nizorii Qahistoni, baroi fahmidani voqeahoi muhimmi tarikhii zamoni shoir va lahzahoi gunoguni zindagii u ahamiyat dorand. Nizorii Qahiston dar gazalu ruboiyotash firebi ruhoniyonro oshkor sokhta, zindadili va hayotdustiro targib namudaast. Dar masnavihoi «Adabnoma» (1296), «Mazharu Azhar» (1300, dar payravii «Khisravnoma»-i Attor), «Dasturnoma» (1310), «Safarnoma» va gayra aqidahoi akhloqi va ijtimoii Nizorii Qahistoni ifoda yoftaand.
Ad.: B a y b u r d i Ch. G., Jizn i tvorchestvo Ni zari, M., 1966; Ripka Yan, Istoriya persidskoy i tadjikskoy literaturi, M., 1970.