Nafsi kul (az ar. jon va hama, tamom), mafhumi falsafai diniyu idealistist baroi ifodai zuhuri olam va mabdai harakati on, baroi ifodai robitai olami ulvi va olami sifli. Nafsi kull dar sistemai aflotuniya, navaflotuniya, tasavvuf va ismoiliya mafhumi asosist. Ba aqidai Aflotun, ki Nafsi kullro javhari ontologi medonad, dar tamomi olam va dar yak ashyoi on ishtirok dorad. Az in ru, Nafsi kull hamchun mabdai doroi harakati azali sarchashmai junbishi olami moddi qalamdod meshavad. Nafsi kull bad az aql, ki yagona ast, vohidi soni buda, alomati afzuni yo khud shahodati afzuni ast. Talimoti Aflotun dar borai aqli kull va Nafsi kull asosi falsafai navaflotuniya va okhira asosi ontologiyai tasavvuf va ismoiliya gardid.
Dar navaflotuniya Nafsi kull zinai duyumi sudur, sarchashmai paydoishi materiya, hayvonot va nabotot donista shudaast. Hamai inho zinai pasttari zuhurotro tashkil medihand. Nafsi shakhsi zarrae az Nafsi kull. va Nafsi kull mabdayu maodi nafsi shakhsist. In aqida dar asrhoi miyona ba jahonbinii namoyandagoni falsafai mashsho, ahli tasavvuf va ismoiliya roh yofta, shakli bidatro megirad, zero ba talimoti mamuli islom dar borai ofarinish zid ast. Ba aqidai ahli tasavvuf va ismoiliya olamro khudo bevosita khalq nakardaast, balki on dar jarayoni qavsi nuzul az aqli kull paydo shudaast.
Binobar in olam, guyo, insoni kabir ast, ammo Nafsi kull javhari u va khudi inson olami sagir buda, nafs javhari on meboshad. Muvofiqi talimoti falsafai ismoiliya, agar aqli kull mabdai donishu marifat boshad, pas Nafsi kull mabdai hayot va harakat ast. Hamin tariq, tasavvuf va ismoiliya az din dida beshtar ba falsafa mayl doshtand. Talimot dar borai Nafsi kull barobari mohiyatan irfoni va irtijoi budanash dar asrhoi miyona ifodai ozodfikri niz bud.
Adabiyot: Dodmkhusoev Xayol, Ocherki filosofii ismailizma, Dushanbe, 1976.