Malumoti ohirin
Home / Jamiyat / KhONII KhUQAND

KhONII KhUQAND

KhONII KhUQAND, davlati feodaliest, ki asrhoi 18—19 dar vodii Fargona (markazash sh. Khuqand) vujud dosht. Namoyandai qabilai ming Shohrukh-biy (asosguzori Xonii Xuqand) s. 1710 dar muzofoti Khuqand mulki na on qadar kalon ba dast ovarda, khudro az amorati Bukhoro judo va sohibikhtiyor elon kard. Naberai u Irdona-biy (vaf. 1774) dar muboriza bar hamsoyahoyash golib omada, dar hayati Andijon, Namangon va Margelon Xonii Khuqandro tashkil namud. Amiri Bukhoro Xonii Khuqandro hamchun davlati sohibikhtiyor (s. 1758) shinokht.xonii-xeva-xukand

Xonii Xuqand dar davrai hukmronii amiron Olimkhon (hukmr. 1800—09), Umarkhon (hukmr. 1809—22), Muhammadalikhon (Madalikhon) (hukmr. 1822—42) az jihti siyosi  purquvvat va az jihati territori  khele vase gasht. Ba hayati on Toshkent, Khujand, Qarotegin, Darvoz, Kulobu Oloy hamroh karda shud. Hokimoni Xonii Khuqand dar sarhadi qazoqho qalahoi mustahkami Oqmasjid (Qizilurdai hozira), Av-liyoato (sh. Jambul), Pishpek (sh. Frunze) va g. bino kardand.

Asosi ziroatro dar Xonii Xuqand pakhtakori  va sholikori  tashkil medod. Dar shahrhoi kalontarini khoni Khuqand, Andijon, Namangon, Margelon, Toshkent, Khujand va g. hunarmandi , kosibi , khususan shohbofi  va bofandagi  taraqqi  karda bud. Mahsulot ba dig. joyho burda meshud. Dar zamoni hukmronii Madalikhon isyon va shurishhoi khalqi  bisyor cap mezad. Az vazi nooromii Xonii Xuqand istifoda burda, amiri Bukhoro Nasrulloh ba Madalikhon zarbai sakht zada, yak qator viloyathoi dar ikhtiyori u budaro (Toshkent, Khujand) zabt namud. Dar Khujand volii Bukhoro hokim tain gardid. Ammo Sheralikhon (amakbachai amnr Olimkhon), ki bo taklifi fargonagiho omada bud, mamuroni bukhoroiro ronda, hujumhoi navi amir Nasrullohro zada gardond. Sheralikhon hokimli Khujand shuda, az sari nav Toshkent va Khujandro ba dast ovard. Pas az vafoti Sheralikhon pisari khurdsoli u Khudoyorkhon elon shud. Vale sardori davlat aslan Musulmonqul (noibi khon) bud. Ba hokimiyati davlati  va tamomi vazifahoi harbiyu grajdani  asosan qipchoqho ikhtiyordori  mekardand. Onho ba sari khalqi mehnatkash ranju musibathoi ziyode ovardand. Qipchoqho aholii muhimii mahalliro berahmona istismor namuda, zaminu doroii onhoro toroch mekardand. Dar baynn feodaloni qipchoq baroi hokimiyat muborizai purshiddat avj giift. Khudoyor az in holat istifoda burda, ba Musulmonqul va tarafdoronash zarbai qati  zad. Sent. 1851 qatli omi qipchoqho cap shuda, onho purra torumor gardidand.

Dar miyonai a. 19 Osiyoi Miyonaro zabt kardani hukumati podshohii Rossiya ogoz yoft.

Qushunhoi Rossiya 17 may 1865 sh. Toshkent, 24 may 1866 Khujandro ishhol kardand. Khudoyor territoryai bisyorro az dast dod. Ba zammi on andozhoro ziyod namud. In kori u boisi norozigii puravji khalq va cap zadani shurshi (s-hoi 1874—76) gardid. Shurish poyai Xonii Khuqandro sust kard.

Qushunhoi rus 2 moh bar ziddi shurishgaron muboriza burda, onhoro shikast dodand. 19 fevr. 1876 Xonii Xuqand barham khurda, sarzamini on ba hayati general-gubernatorii Turkiston dokhil shud.      Sh. Sharifov.

Инчунин кобед

SAFORAT

SAFORAT, namoyandagi, koru amali safir, ki az tarafi davlate ba poytakhti davlati digar meravad. Nigared, …