EMPIRIOKRITISIZM

EMPIRIOKRITISIZM (az yun. empeiriia—tajriba va kritika—mahorati muhokima), «tanqidi tajriba» yo makhizm, jarayoni subektiviyu idealisti dar falsafa (va metodologiyai ilmro guyand, ki tavassuti E. Makh va R. Avenarius tadqiq shudaast. Yak shakli pozitivizmi okh. a. 19 va ibt. a. 20. Maqsadi asosii E. «tajribai sirf» buda, hamchun voqeiyati nihoii «betaraf» (na ruhoni va na jismoni) sharh doda meshavad. E. olamro majmui ehsosot shumorida, kategoriyahoi falsafii materiya, rud, sababiyat va g.-ro ba on mansub namedonad. E. marifatro vositai mutobiqati biologi ba muhit donista, az on faqat soddagiyu maqsadnokiro (pripsipi «sarfai tafakkur») talab mekunad. Vazifai tadqiqoti ilmi dar E. az sharhi oddii faktho iborat ast. E. khudro «Falsafai tabiatshnnosii» a. 20 elon namuda, sharqi idealistii kashfiyoti tozai fizikiro peshnihod namud. Nodurustii E.-ro V. I. Lenin isbot namuda, dar kitobi «Materializm va empiriokritisizm» onro tanqid kardaast.