Malumoti ohirin
Home / Jugrofia / Shahri Dushanbe

Shahri Dushanbe

Dushanbe – in shahrest, ki poytakhti Jumhurii Tojikiston az soli 1924-um injonib ba shumor rafta yake az obodtarinu seraholitarin shahri kishvar ba hisob meravad va dar on korkhonavu tashkilothoi kalontarin va vazoratu sokhtorhoi davlati joygir meboshand.

shahri Dushanbe

Dar shahri Dushanbe sokhtorhoi mamurii kishvar az jumla Boshishgohi Prezidenti Jumhurii Tojikiston, Hukumati kishvar, Parlumon, Vazorati iqtisod, Vazorati mudofia, Vazorati Moliya, Bonki milli-markazi, saforatkhonaho, Donishgohho, Markazhoi Savdo, Boghoi farhangiyu farogati va gayraho mavjudand.

AHOLI:

Aholii Shahri Dushanbe ba avvali soli  2017- iborat az 902 hazor nafar va bo mehmonone ki az duru nazdik omada istiqomati muvaqqati dorand iborat az 1,3 mln nafar meboshand. Aholii shahri Dushanbe az millathoi gunogun iborat meboshad va asosi onhoro tojikon tashkil mekunand. Dar joyi 2-yum uzbekon dar Dushanbe beshtar zindagi mekunand va savumin khalqi kalontarin in russho meboshand ki hamagi 0,3%-i aholii poytakht meboshand.

Solhoi shuravi (1970-1990) dar Dushanbe khalqi russ ziyoda za 50%-i (nisf) aholiro tashkil mekard vale binobar sababi az dast dodani siyosati Russiya dar Osiyoi Miyona ba hijrrati in khalqiyat bois gashtaast.

JUGROFIYa:

Shahri Dushanbe az nigohi jugrofi 38° pahnoi shimoli va 68° darozii sharqi dar vodii Hisor dar du pahlui daryoi Dushanbe (Varzob),dar balandii 750-800 metr az sathi bahr joygir meboshad. Masohati umumii shahri Dushanbe 127 km².  tashkil medihad.

dushanbe-shahr-03

Darozii shahr ba 14 kilometr barobar buda pahnoiyash ba 15 shahri Dushanbe ba chahor nohiyai Mamuri taqsim shudaast, az jumla: Nohiyai Sino, Ismoili Somoni, Firdavsi va Shohmansur. Az tarafi shimoli shahri dushanbe nohiyai Varzob, az janub, garb va sharq nohii Rudaki voqe meboshad. Qismi shimolii shahr balandar va qismi janubiash pastar meboshad. Az tarafi shimolii shahri Dushanbe kuhhoi Hisor voqe meboshad va onho sarchashmai obi tozai barfu piryakhho va peshgirandai shamolhoi, shiddatnok meboshand.

Sathi tobovarii binohoi manziliyu korii shahri Dushanbe ba sathi tektoniki (zaminjunbi) ba 7-8 ball barobar meboshad. Dar mintaqai shahr sole 3-4 marotiba ba hisobi miyona har sol zaminjunbi nisbatan shadidnok ba vuqu mepayvandad, ki  davomnokii har yaki on taqriban 10-15 soniya davom doda bo qudrati 3-4,5 ball barobar meboshad. Sathi zilzilaro dar shahri Dushanbe «Markazi zilzilasanji» ba qayd megirad.

IQLIM:

Iqlimi shahri Dushanbe dokhilikontinentalii subtropiki meboshad. Tobistoni Dushanbe tuloni va tasfon meboshad va goh-nogoh boron meborad. Zimistonash chandon tuloni nest va harorati havo niz on qadar ham khunuk nameshavad vale hajmi borishot khelo ziyod buda ba iqlimi nazdibahri monandi dorad.

Bahori Dushanbe khele foram meboashd, chunki harorati havo chandon na sardu na tasfon va borishoti muntazam havoro toza karda baroi inkishofi rastaniho khelo khub ast. Borishot dar bahoron khele ziyodu durudaroz meshavad va gohho radu-barq niz ba vuqu mepayvandad.

Iklimi Dushanbe

Tiramoh assosan serchangu gubordor va goh-goh boron meborad va okhirhoi in mavsim meshavad, ki niz barf borad va harorati havo sard shavad. Khullas mohhoi iyun – oktyabr davrai khushk va mohhoi dekabr-may davrai borishotu namnok hisob meyobad. Harorati miyonai mohi yanvar  – 1 °S, iyul + 28 °S qayd karda shudaast. Malumoti mufassal dar naqshi zerin.

TARIKh:

Dar sohili daryoi Dushanbe dar asrhoi 3 va yo shyad asrhoi 4-i pesh az melod shahri kuhnai kushoni paydo shudaast. Zarfhoi aniqi shahodati onand, ki  dar mintaqai shahri hozirai Dushanbe dar zamonhoi qadim mardumi kishovarzdor zindagi mekardand va zindagiashon dar shahr meguzasht.

Avvalin qaydhoi tarikhi oidi mavjudiyati dehai Dushanbe solhoi 1676 ba amal barovarda shudaast. Mutobiqi in qaydho Dushanbe sari du rohi bo ham meguzashta joygir budaast, ki dar nazdash bozore mavjud budaast va on har hafta yak marotiba faoliyat menamudast.  Aholii Dushanbe asrhoi 17-um hamagi iborat az 7-8 hazor nafar buda dar on 500-600 khojagi mavjud budaast.

Solhoi 1825 deha nomi Dushanbe – Qurgon, doshtaast va avvalin kharitae, ki dar on Dushanbe nishon doda shudaast in soli 1875 –um meboshad.  Aholii Dushanbe taqriban az 10 hazor nafar dar qalai sohili jar voqebuda mavjudiyat doshtaast. Yake az boigarii in makon korvonsaroy ba hisob meraftast, va tavassuti Dushanbe ba Samarqand, Khujand, Kulobu Pomir rohhoi piyodagardu savora mavjud budaast. Dar Dushanbe okhiri asri 19-um 14- masjid va 2- madrasa budaast.

Mutobiqi taqsimoti mamurii tarikhi asrhoi 18-19-um Dushanbe tobei Amiri Bukhoro bud. Okhirin amiri Bukhoro (Amir Olimkhon) soli 1920 omada dar Dushanbe zistaast va badan gurekhta ba Afgoniston raftaast.

Dar avali soli 1922 –um Dushanbe az jonibi bosmachii turk «Anvar Podshoh» zapt karda shud, lek sanai 14-umi iyuli soli 1922 az jonibi artishi bolshevikon shahr boz bargashta ba dasti mardumi shuravi bargasht. Hamon sol Dushanbe poytakhti Jumhurii Mukhtori Shuravii Soveti elon shud va dar toati Uzbekistoni shuravi to soli 1929-um bud.

Solhoi 1924-1929 rasman bo nomi «Dyushambe» az jonibi mardumi russzabon nomgiri karda shuda bud. Lek badtar  az soli 1929 to 1961 shahr nomi Stalinobodro girift. Sanai 10-umi noyabri soli 1961 ba shahr nomi qabliash bargardonida shud.

Avvalin Raisi shuroi shahri Dushanbe Abdukarim Roziqov bud va bo rohbarii u dar Dushanbe khele obodoniho guzaronida shud, ki asosi onro sokhtani rohhoi zamonavi, binohoi balanoshyona, korkhonahoi istehsoli va gayraho tashkil karda budand. Dar solhoi rohbarii Roziqov (1925-1932), masalai aksgirii topografi ba roh monda shuda naqshai shahri oyanda tahiya shuda dar on rohhu khiyobonhoi avvalin darj gardidand.

Soli 1929 ba Dushanbe avvalin poezd omad va rohi ohani Dushanbeyu shahri Toshkand va shahri Moskva, payvast shud, ki zaminai baso ziyod dar rushdi sanoat va digar sohahoi iqtisodiyot guzosht.

Avvalin aloqai radioi soli 1931 tashkil karda shud va baroi muhayo sokhtani in namudi aloqa az jonibi Mosradiostroy dar Dushanbeshahr poygohi mavji kutoh tashkil karda shud.

Badi sohib shudani istiqloliyat dar soli 1991 shahri Dushanbe boz ham zebotar gasht va dar on yak qator binohoi balanoshyonai hozirazamon, ki iborat az 22 oshyona, osorkhonai milli, Kitobkhonai milli,  Parchami va Nishoni davlatai dar bogi Rudaki, Masjidi zebo bo sarmoyai Qatar, mehmonkhonahoi 5-sitora az jumla Hayan Rejensi, Sirena, Sheraton, Markazi savdoi Ashan (2017 sol), binoi navi Parlumon, Vazorati korhoi khoriji va Hukumati Jumhurii Tojikiston va Pochtai asosi (Glavpochtamt), sokhta shudand.

TAQSIMOTI  MAMURI

Shahri Dushanbe yagona shahri Tojikiston meboshad, ki dar hududi on nohiyaho mavjudand va ba in vasila masalai idorakuniro ba Shuroi deputathoi khalqi, voguzor shudaast. Hukumati ijroiyai nohiyaho ba raisoni nohiyaho doda shudaast.

Dar qonuni Jumhurii Tojiston oid ba «Maqomi poytakhti Jumhurii Tojikiston», masalahoi tashkiliyu huquqi, iqtisodi, ijtimoi va ijroi digar korhoi shahrdori (poytakht), zikr yoftaand.   Sanai 18-umi iyuli soli 2013 hududi Shahri Dushanbero az hisobi nohiyahoi hamsarhad vase namudan, qarori dakhldor qabul karda shuda bud.

Dushanbe ba 4-nohiyai mamuri taqsim shudaast, ki har yaki on sohibi rais va dastgohi idorakuni buda ba Raisi shahri Dushanbe tobe meboshad.

Mutobiqi ittillooti Ojonsii omori davlati dar shahri Dushanbe soli 2016-um 802 hazor nafar aholi zindagi menamudand, ki rushdi solonaash ba 3,5 % barobar bud. Ba hisobi miyona zichii aholii poytakhti Tojikiston dar soli 2017-um barobari 6,4 hazor nafar dar yak kilomteri murabba tashkil kard. Masalai chorabinii bahisobgirii shahrvandone ki hamchun istiqomatkunandagonii poytakht meboshad dar 10-sol yak marotiba guzaronida meshavad. Dar majmu shumorai aholii Dushanbe ba 9%-i aholii Tojikiston barobar meboshad va az hama seraholitarin joyhoi poytakht, in mahallai Zarafshon, 33, 82, Guliston, Profsoyuz va digaron meboshand.

IQTISODIYOT (SANOAT)

Az jihati iqtisodi poytakhti Jumhurii Tojikisiton – shahri Dushanbe dar bayni digar shahrhoi kishvar joyi yakumro megirad va dar on ziyoda az 230 korkhonai istehsoli faoliyat menamoyand, ki dar on atrofii 19 hazor nafar korkar faoliyati mehnati menamoyand. Korkhonahoi sanoatii Dushanbe ziyoda az 300 namudi mahsulothoro istehsol menamoyand ki in 30%-i umumii istehsoloti kishvarro tashkil mekunand. Molu mahsuloti asosii istehsolmeshuda dar shahri Dushanbe in mahsuloti pakhtagi, noqilho, sement, barq, mahsuloti qannodi, mahsuloti noni va nushoka meboshad.

Ruykhatti korkhonahoi kalontarin:

  • AOOT «Nosoji-Tojik»
  • Tojiksement
  • JSP «Guliston»
  • JSK «Nafisa»
  • Barqi Tojik
  • Nerugohi garmi-elektrikii «Dushanbe»
  • Korkhonai «Fonon»
  • JSK «Humo» (sobiq «TojikGidroAgregat»)

Ekologiya

Iflosshavii bodu havoi shahr az hisobi avtomobilho (70%), badan az hisobi korkhonahoi sanoati (25%) va nihoyat az hisobi changi afgoni (4%)  va gayra (1%), ba vuqu mepayvandad.

Savdo va khizmatrasoni

Dar shahri Dushanbe markazhoi savdo khele ziyodand va bakhusus solhoi rushdi sokhtmon (2010-2015) shumorai supermarketho khele ziyod shudand, ki jumlai onhoi in «Dushanbe Mol – Ashan», «Poytakht 90», «Supermarket Paykar». Vale ba in ham nigoh nakarda aholii poytakht chun solhoi qabli kharidu furushi molu khadamotro dar bozorho ba amal mebarorand.

Ruykhatti bozoru markazhoi savdo:

  1. Dehqon Bozor, dar mahalai shahraki Giprozem ba furushi yaklukhti mevayu sabzavot makhsusgardonidashuda.
  2. Bozori «Shohmansur» dar markazi poytakht ki ba zaboni russi (Zelyoniy bazar») meguyand va dar savdoi chakanai mevajotu sabzavot makhsus gardonida shudaast.
  3. Bozori «Korvon» – bozori az hama kalontarini kishvar ki dar savdoi libosivu palosi khona makhsus gardonida shudaast;
  4. Sultoni Kabir – dar savdoi chakana va yaklukhti qismhoi ehtiyotii tekhnika va molhoi elektroni makhsus gardonida shudaast;
  5. Sakhovat – dar furushi molhoi mevagiyu sabzavoti makhsus gardonida shudaast;
  6. Jal-jam – Dar furushi molhoi sokhtmoni makhsus gardonida shudaast;
  7. Farovon – dar furushi yaklukhti molhoi khuroka mashgul meboshad;
  8. Khitoy bozor – dar furushi molhoi libosa va palosi khona tariqi yaklukht va chakana mashgul meboshad;
  9. Poytakht 90 – bozori zamonavi dar binoi pushida va dar furushi chakanai molhoi niyozi mardum makhsusgardonidashuda
  10. Ashan (Dushanbe mol) – Dar savdoi molhoi arzoni khuroka va ruzgor dar binoi hozirazamon faoliyatkunanda;
  11. Paykar – dar furushi chakanai molhoi behtarini khuroka dar binoi hozirazamon;
  12. Yusk (JYSK) – dar furushi mebel va digar lavozimothoi khonagi, ki istehsoli kishvarhoi avrupo meboshand;

NAQLIYOT

Dar Dushanbe rohi ohan, rohhoi havoi, rohhoi avtomobili mavjudand. Dar shahri Dushanbe stansiyai rohi ohan, ki payvastkunandai shahrhoi Kulob, Qurgonteppa, Khujand, Toshkand, Moskva, va digar shahrhoi dunyo ast.

Inchunin furudgohi baynalkhalqii «Dushanbe» baroi parvoz namudani havopaymohoi kalon az Dushanbe ba digar shahrhoi dunyo muhayo karda shudaast, ki soli 2014-um dar hududi on binoi nav baroi khizmatrasoni kardan dar soli 2014-um sokhta ba istifoda doda shud.

Naqliyoti shahri:

Mutobiqi raqamhoi omorii soli 2017-um dar shahri Dushanbe atrofii  40 hazor avtomobili shakhsi har ruz dar harakatand va bar ilovai in baroi khizmatrasonii jamiyat va korburdi korkhonaho atrofii 15 hazor naqliyot dar istifoda qaror dorand.  Korkhonahoe ki dar kashonidani shahrvandon mashguland iborat az 30 adad meboshand.

Asosi harakati shahri Dushanbero naqliyoti avtomobili tashkil medihad. Dar shahri Dushanbe parki troleybusi ki doroi taqriban 50-60 trolleybusi doimo dar khizmati khalq mavjudbudaro dorost. Soli 2017-um 100 avtobusi navi ISUZU, ki istehsoli Turkiya meboshand ba istifoda doda shudand.

Dar qismi garbii shahr inchunin vokzali avtomobilho mavjud ast, ki soli 1976 sokhta shudaast va onro soli 2013-um az sari nav bo mablagi tojiri eroni «Zanjoni», tajdid kardand. Badi on az in vokzal ba qarib hammai shahrhoi kishvar naqliyot – avtobusho ba sayri khizmatrasoni baromadand. Alhol avtovokzai mazkur az jonibi tashkiloti «Azian Ekspress» ba  sohibi qaror dorad va on doroi 100 avtobusi nemisii MAN va 150 avtomobili (taksi) markai KIA meboshad.

Shabakai khizmatrasonii naqliyotii shahri Dushanbe iborat az 74-khatsayri moshinho meboshad ki jumlai onho ba 34-khatsayri avtobus, 13-khatsayri trolleybus va 27-khatsayri marshrutii taksiho meboshand.

Harruza dar khatsayrhoi naqliyotii shahri Dushanbe ziyoda az 200 avtobus, 70 trolyybus, 150-mikroavtobus va atrofii 1000 adad mikroaftobushoi shakhsi (Stareks, Mersedes, Tangem) dar khizmati shahrvandoni shahri Dushanbe qaror dorand (tibqi malumoti soli 2017).

Tibqi takhminho soli 2025-um dar shahri Dushanbe sokhtmoni Metro va yo tramvayi balandsurat dar nazar ast. Soli 2013-um avvalin shuda dar Osiyoi Miyona dar shahri Dushanbe avtodrom va karting sokhta ba istifoda doda shudaast.

Arkhitektura

Sanai 27-umi apreli soli 1927 qarori Shuroi khalqii komissaroni Tojikistoni soveti sokhtmoni shahri Dushanbe ba imzo rasid.

To solhoi 1930 dar Dushanbe az khishti khom (loyi) binohoi yakoshyona sokhta meshudand. Dar soli 1930-yum avvalin korkhonai khishtpazi dar Dushanbe ba kor daromad. Hamon sol bo naqshai loihakashi rus Vaulin binoi Shuroi khalqii komissaron (badan dar on bino Vazorati kishovarzi to soli 2016-um bud va soli 2017 az bayn burda shud ) dar khiyoboni Rudakii imruza sokhta shud. Hamchunin hamon sol binoi Komissariati khalqii zaminkori (alhol binoi Vazorati adliya) sokhta shudaast.

Soli 1933 Nerugohi garmii Barqi ba istifoda doda shud, ki tuli 3-sol sokhta shuda bud va on az ohanu beton bino shuda bud.  Hamon sol fabrikai duzandagi ba kor daromad. Solhoi 1930 injonib dar Dushanbe sokhtmon khelo avj girifta daho korkhonaho va sadho khonahoi istiqomati sokhta meshudand. On solho shumorai binoho dar Dushanbe iborat  az 5000 (panj hazor) adad budand.

Alakay soli 1936 –um avvalin binoi  Istgohi rohi ohan sokhta ba istifoda doda shud.  Soli 1945 -1950 korkhonai sementbarori, korkhonai tamiri avtomobilkho (avtoremzaod), korkhonai elektromekhaniki va digar korkhonaho ba istifoda doda shudand.

Soli 1946 sokhtmoni binoi Hukumati kishvar dar maydoni Ismoili Somonii imruza ba okhir rasid ki tuli 5-6 sol sokhta shuda bud. Alhol dar in bino Majlisi olii kishvar qaror dorad.

Solhoi 1950 ogozi sokhtmoni binohoi 3-4 oshyonaga ogoz gardid, ki az hujrahoi khurdu miyona bo nomi Khrushovka doshtand. Dar in solho kitobkhonai jamiyatii jumhuriyavi va Bonki davlati sokhta shudand. Alhol dar in bino yak qator shubahoi Bonki millii Tojikiston az jumla Shubai omor qaror dorand. Hamchunin dar avali solhoi 1950 binoi Vazorati korhoi dokhili, binoi teatri ba nomi A. Lohuti, Osorkhona, binoi Pariyai komunistii RSS Tojikiston sokhta shudand.

Avvali solhoi 1960-um binoi aeroport, binoi navi istgohi rohi ohan va mehmonkhonai sh. Dushanbe sokhta ba istifoda doda shud.

Soli 1972 binoi aloqai avtomatikonidashudai baynishahriyu-baynidavlati ba istifoda doda shud.

Soli 2011-um parchami Tojikistonro dar balandii 135 metr guzoshta shud, ki az hama balandtarin dar jahon meboshad.

Badi qabuli qaror oidi naqshai generalii shahri Dushanbe dar shahr khelo tagyirotho ba vuqu payvastand, az jumla az markaz yak qator binoho girifta shudand (Khonai ofiseron, bemorkhonai shahri soli 1910 sokhtashuda, Mujasamai Lenin, Maydoni futbolbozii «Dinamo»).

Solhoi okhir (2010 injonib) dar Dushanbe sokhtmoni binohoi gayriodi sokhta shuda istodaand, az jumla binoi 22-qabatai «Dushanbe plaza», Markazi savdoi «Poytakht 90», Binoi istiqomatii «Bukhoro Palas», Choykhonai «Navruzgoh», Binoi vazorati korhoi khoriji, Kumitai andoz/Hukumat, Qasri millat, Teatri milli va digaron meboshand, ki hamtoi khudro dar kishvarhoi osiyoi miyona nadorand.

Khullas binohoi zebotarinu muhimtarini shahri Dushanbe dar markazi shahr qaror dorand.

TURIZM

Dushanbe nazar ba digar shahrhoi Tojikiston khele-va khele zebovu obod meboshad. Dar markazi shahr khiyoboni Rudaki mavjud ast, ki qadqadi on binohoi Donishgohho, az jumla Donishgohi milli, Donishgohi Tibbi, Donishgohi kishovarzi, Markazhoi savdo az jumla Sadbarg, MMU (SUM), Vazoratho (Kishovarzi, Korhoi dokhili, Adliya), Hukumati kishvar, Boghoi farhangi-farogati, Choykhonai Rohat, Bonki Milli, Oriyonbonk, mujasamahoi Ismoili Somoni, Abuabdulloi Rudaki, Sadriddin Ayni  va gayraho mavjudand.

Dar digar gushavu kanori shahri Dushanbe inchunin binovu joyhoi khosa mavjudand ki jumlai onho Bogi botaniki, Kokhi Borbad, mehmonkhonai Dushanbe (sobiq Poytakht), Mehmonkhonai Sheraton, Akvapark delfin, Hamomkhonai «SPA Hayot», Tarabkhonai «Yakkachinor», Tarabkhonai «Bukhoro»,  Bogi hayvonot, Bogi farogatii «Jazira», Masjidi «Dushanbe», Bozori «Sultoni kabir», Markazi savdoi «Ashan» yo khud Dushanbe mol, Kitobkhonai milli, maydoni varzishii Frunze, bogi farogatii nishoni davlati (Gerb), bogi farogatii Parchami milli (Flagshtok) va gayraho meboshand, ki jolibi didanu bahrabardori meboshand.

Dar majmu dar shahri Dushanbe 8-teatr, 5 – kinoteatr, 4 –kitobkhona va digar markazhoi maorifiyu farhangi mavjudand. Dar atrofii shahr yachand choyhoi farogatiyu farhangi mavjudand, ki jumlai onho Bazai lijaronii Takob (safeddara), Osoishgohi Khojaobigarm, Choykhonai kharbuza va Qalai Hisor, boghoi anguri nohiyai Hisoru Tursunzoda.

Binovu joyhoi khosa:

  • Binoi hukumati shahri Dushanbe, ki peshtar (solhoi 1991-2017) on qarorgohi Prezidenti Jumhurii Tojikiston bud;
  • Osorkhonai millii qadimai Tojikiston;
  • Osorkhonai geologii Tojikiston;
  • Kitobkhonai milli
  • Mujasamahoi shoironu navisandagoni klassiki dar bogi farhangii;
  • Teatri opera va baleti davlatii ba nomi S Ayni
  • Filarmoniyai Davlati
  • Teatri javoni ba nomi Mahmudjon Vohidov
  • Amfiteatr
  • Binoi sirki davlati
  • Kuli komsomol
  • Bogi farogatii «Bogi Poytakht»
  • Tolori namoishii Itifoqi rasomoni Tojikiston,
  • Teatri davlatii Lukhtak

Kinoteatrho:

  • Navruz
  • Javonon
  • Vatan
  • Zebunniso

Maydonho:

  • Dusti , 43-metrovaya arka i pamyatnikIsmailu Somoni;
  • Maydoni Parcham;
  • Maydoni Abuabdulloi Rudaki;
  • Ba nomi S. Ayni
  • Abualii Sino
  • Ba nomi Nemat Qaraboev
  • Maydoni Kuybishev (privokzalnaya)
  • Maydoni 800-solagii  Moskva (S Ayni)

Bogu gulgashtho:

  • Bogi botanikii Akademiyai ilmhoi Jumhurii Tojikiston;
  • Bogi shahrii «Rudaki» – sobiq bogi ba nomi Lenin;
  • Bogi farhangiyu farogatii S. Ayni;
  • Parki shahrii nohiyai Shohmansur;
  • Kuli Komsomol va parki Javonon;
  • Gulgashti Buston;
  • Gulgashti ba nomi «Kuybeshev»
  • Gulgasht ba nomi «Mironenko»
  • Bogi «Galaba» (dar on YOdgori ba khotiri jangi Buzurgi vatani va rohi resmoni mavjud ast);
  • Bogi khursandibakhshi «Poytakht»
  • Akvapark «Delfin» (Makonest ki tobiston baroi obozi, shinovari va paridan az balandi ba kulhoi obi makhsusgardonidashuda);
  • Bogi farogatii baroi kudakon;
  • Bogi «Dustii khalqho»
  • Bogi «Luchob»
  • Bogi hayvonot. In bog soli 1961 ba istifoda doda shudaast va dar on atrofi 100 namudi jonvaron mavjudand, ki shumorai umumiashon ba 500-600 adad merasad.

Aloqa:

Dar shahri Dushanbe shumorai istgohoi telefonii davlati iborat az 13 adad meboshand ki iqtidori khizmatrasoni kardanashon ba 108 hazor abonet barobar ast va hammai onho az soli 2006 ba tekhnologiyai raqami guzashtaand.  Ba soli 2017 –um shumorai raqamhoi faoli statsionari ba 90 hazor barobar meboshad ki az on 75 hazorash ba aholi va boqimonda 15 hazorash ba korkhonavu tashilotho taaluq dorad;

Dar qatori shirkathoi davlati inchunin  shirkathoi khususi k ibo sarmoyai khoriji iftitoh yoftaand niz dar khizmatrasonii aloqa faol meboshand, ki jumlai onho: JSK «Tojiktelekom», «Tcell», «Megafon — Tojikistan», «Takom — Bilayn», «Vavilon-M»  va shirkathoi khizmatrasonikunandai internet: «TojNET», «Vavilon-T», «Takom — Bilayn», «Saturn», «Interkom», «Istera»,  «Telecom Technology» va digaron.

VAO – Vasoiti akhbori omma

Dar shahri Dushanbe 4 – ruznomai davlati nashr meshavad va az inho iboratand: «Jumhuriyat» va  «Sadoi Mardum» ba zaboni tojiki, «Narodnaya gazeta» ba zaboni russi va «Khalq ovozi» ba zaboni uzbeki.

Solhoi 1991-2000 yak qator shirkathoi khususi dar sohai vasoiti akhbori ommma V godi nezavisimosti v Dushanbe nachali sozdavatsya nezavisimie media-kholdingi i chastnie gazeti.

Tavassuti mohvorai Yahsat (52.5°E)  ba miqdori 4 shabakai televizioni dar formati raqami mavjhoi televizioni bepul pahn meshavand, az jumla: Shabakai avval, Tv Jahonammo, Bahoriston va TV Safina. Inchunin baroi shahrvandon tashkilothoi pahnkunandai kanalhoi behtarini televizioni jahoni tariqi muzd-pulaki pahn karda meshavand ki jumlai onho Tv Istiqlol meboshad.

Dar shahri Dushanbe matbuoti nashri kitobho iz mavjudand ki kalontarini onho» nashriyoti «Irfon», nashriyoti «Maorif», Nashriyoti  «Donish», nashriyoti  «Adib», Ensiklopediyai Tojik (elektroniash dar somonai www.kitobam.com).

Ojonsihoi ittilooti:

Tibqi malumothoi Vazorati farhangi Tojikiston dar kishvar 8 ojonsii ittilooti faoliyat menamoyand, ki kalontarini onho inhoyand:

  1. Avesta
  2. Aziya-Plyus
  3. KhOVAR
  4. Charkhi gardun
  5. SIMONYuS;
  6. TOJNYuS (Faoliyatashro 14 noyabri soli  2016 qat gardonidand;

Donishgohu digar maktabhoi tahsilotii oli-miyona:

  1. Donishgohi millii Tojikiston;
  2. Donishgohi davlatii omuzgorii Tojikiston ba nomi S. Ayni
  3. Donishgohi tekhnikii Tojikiston ba nomi akad. M.S. Osimi;
  4. Donishgohi agrarii Tojikiston;
  5. Donishgohi tekhnologii Tojikiston;
  6. Donishgohi davalatii tibii Tojikiston;
  7. Donishgohi davlatii tijorati Tojikiston;
  8. Donishgohi slavyanii Tojikistonu Rossiya;
  9. Donishkadai moliya va iktisodii Tojikiston;
  10. Donishkadai davlatii zabonhoi Tojikiston;
  11. Donishkadai sohibkori va khizmat;
  12. Filiali Donishgohi davlatii Moskva dar sh. Dushanbe;
  13. Filiali Donishgohi millii tadqiqoti tekhnologiit (MISiS) Moskva dar shahri Dushanbe;
  14. Donishkadai tarbiyai jismonii Tojikiston;
  15. Donishkadai iqtisod va savdo;
  16. Donishkadai politekhniki;
  17. Donishkadai davlatii farkhang va sanati Tojikiston;
  18. Donishkadai islomii Tojikiston;
  19. Filiali Donishkadai energetikii Moskva dar sh. Dushanbe
  20. Akademiyai ilmhoi pedagogii Tojikiston;
  21. Donishgohi davlatii huquk, tijorat va siyosati Tojikiston;
  22. Donishgohi davlatii huquq, tichorat va siyosati Tojikiston;
  23. Filiali Donishgohi davlatii omuzgori dar Rasht;
  24. Donishkadai  davlatii sanati tasviri va dizayn;
  25. Konservatoriyai millii Tojikiston;
  26. Donishkadai kharbii Vazorati mudofiai Tojikiston;
  27. Donishkadai idorakunii davlatii nazdi Prezidenti J.T.
  28. Akademiyai Vazorati korhoi dokhilii Tojikiston;
  29. Donishkadai olii sarhadoti Kumitai amniyati J.T.
  30. Maktabi olii Kumitai amniyati Ch.T.

Muassisahoi tibbi

  1. Markazi tashkhisi (Diagnosticheskiy sentr)
  2. Bemorkhonai kliniki yorii tajili (Skoraya);
  3. Markazi qalb «Sino»
  4. Bomorkhonai Qarobolo ba nomi (Dyakov)
  5. Bemorkhonai Istiqlol (az hama kalontarin dar osiyoi Miyona).

Inchunin dar Dushanbe ziyoda az 5 tavalludkhona va 10 poleklenika mavjud ast, ki dar on khizmatrasonii tibbi ba aholi peshnihod karda meshavad;

Varzish:

Dar Dushanbe ba maslai Varzish khele ahmiyati jiddi doda meshavad ki vobasta ba in kor rohbarii Kumitai javonon va varzish masul meboshad. Dar shahr chunin maydonhoi varzishi mavjudand:

  1. Qasri varzishii «Tojikiston»;
  2. Maydoni «Aviator»
  3. Maydoni «Spitamen» («Spartak»)
  4. Maydoni jumhuriyavii futbolbozii «Istiqlol»
  5. Qasri tennis;
  6. Ippodromi Dushanbe;

RAISONI DUShANBE

  1. Rustami Emomalii  az 12-umi yanvari soli 2017.
  2. Mahmadsaid Ubaydulloev (solhoi 1996 — 2017)
  3. Ponosov Yuriy Filimonovich (1994-1996);
  4. Jamoliddin Mansurov (1993-1994);
  5. Mirzoev Mirzotemur (1992-1993);
  6. Ikromov Maqsud Musoqulovich (1987-1992);
  7. Nabi Shorahmonov (1982-1987);
  8. Nazirov Kim Mullojonovich (1976-1982);
  9. Mamadnazarov Khudonazar (1967-1976);
  10. Naimov Mustafo Naimovich (1967-1969);
  11. Nazirbekov Mahmudbek (1960-1967);
  12. Bobojonov Nor Zoirovich (1957-1960);
  13. Salimboev Hotam Hakimboevich (1956-1957);
  14. Asrorov Akhmedjon (1953-1956);
  15. Ibrohimov Karim Rizoevich (1950-1953);
  16. YOqubov Gafor Mahkamovich (1947-1950);
  17. Yusufov Shamsullo (1943-1947);
  18. Saraev Timofey Evdokomovich (1940-1943);
  19. Kalitin Mikhail Vasilievich (1934-1940);
  20. YOqubov Jasur (19333-1934);
  21. Bobo Hamdamov (1932-1933);
  22. Roziqov Abdukarim (1925-1932);

Инчунин кобед

Dehai SAFEDORON

SAFEDORON, dehaest dar Soveti qishloq Hakimii rayoni Komsomolobodi Respublikai Sovetii Sotsialistii Tojikiston. Territoriyai sovkhozi «Chorsada». …