Malumoti ohirin
Home / Madaniyat va Sanat / Abdulazizi Maroga

Abdulazizi Maroga

Abdulazizi Marogai Nuriddin ibni Abdurahmon ( soli tavallud vafotash nomalum), ohangsoz, saroyanda, navozanda va musiqishinosi forsu tojik (nimai duyumi asri 15-avvali asri 16). Dar dehai Noyini viloyati Isfahon tavallud shuda, dar Isfahon favtidaast. Naberai ustodi buzurgi musiqi Abdulqodiri Guyanda. Asoshoi ilmiyu amalii musiqiro az padarash omukhtaast. Az javoni dar surudkhoni, soznavozi (barbat, nay, qonun va gayra) mahorati khub paydo namuda, sabki boboyashro idoma medihad. U muddate dar Sheroz, Maroga, Isfahon, Hirot zista, tarkiboti musiqii nazariyavi va amaliro omukhtaast.

Poyoni umr ba Rum rafta dar borgohi sulolai Oli Usmon avval chun kotibu kitobdor, bad chun sozandavu saroyanda khidmat kardaast. Abdulazizi Marogai barobari takmili sanati musiqii amali, inchunin oid ba qoida, masalahoi muhimi ijrokunandagi, tartiboti maqomho asari nazariyavie bo unvoni «Naqavot-ul-advor» insho namu­da, onro ba Sulton Sulaymon (Oli Usmon) bakhshidaast. U dar asarash nuqtayu andeshahoi tahqiqii bobo va padarashro idoma doda, az jumla dar tasnifoti sozho, fosilayu zarb, tartibi maqomho, inchunin baze guftahoi nosahehi Abulmumini Safiuddinro purra kardaast.

Masalan, u dar asosi asarhoi boboyash Abdul­qodiri Guyanda «Maqosid-ul-alhon», «Nome-ul-alkhon», «Lahniya», «Kanz- ul-alkhon» va risolai padarash «Maqosid-ul-advor» sokht, tartibi purrai 84 doirai Abulmumini Safiuddin va 7 doirai afzudai boboyashro tafsir doda, nuh doirai digar ilova kard va adadi onro ba sad rasonid. Abdulazizi Marogai dar sokhti toriyu pardavii sozhoi torii mizrobi niz tagyirote darovarda, onro dar misoli ud tahqiq namud va ba tedodi torhoi on tori ilovagiero bo nomi «mukammal» afzud. «Naqavot-ul-advor»-i Abdulazizi Marogai dar kitobkhonahoi Turkiya va Britaniyai Kabir mahfuz ast.

Ad.: Rajabov A., Afkori musiqii tojik dar asrhoi XII – XV, D., 1989; Donishnomai Shashmaqom, D., 2009.       

Инчунин кобед

SATO

SATO, asbobi musiqii torist, ki bo kamoncha menavozand. Sato dar bayni tojikoi, uzbekho, eroniyon, afgonho …