ABULHASANI KhARAQONI Shaykh Abulhasan Ali ibni Ahmadi Kharakoni (soli tavallud nomalum – vafot 1034), orif, shaykhi mutasavvif va shoiri fors-tojik. Pas az tahsili ulumi mutadovila va rasidan ba irshod ba umuri tasavvuf mashgul shudaast.
Bo kasbi dehqoni ruz meguzarond. Dar zamoni zindgiash dar baynn khosu om shuhratyor gardida bud. Muvofiqi malumoti manobei dinivu adabi Abulhasani Xaraqoni bo ashkhosi buzurgi muosiri khud Abdullohi Ansori. Abusaidi Abulkhayr, Abuali ibni Sino va digar hamnishinu hamsuhbat shudaast. Dar manokibi Abulhasani Xaraqoni kitobe bo nosh! «Nur-ul-ulum» tadvin shudaast. «Nur- ul-ulum» asarest, ki az shevai ozodfikronai tasavvufi Khuroson shahodat medihad. Abulhasani Xaraqoni az dah bob iborat buda, dar boron manon istilohoti irfoni chun darveshi, murid, garib, orif, javonmardi va gayra tavzehoti mukhtasar dorad. Dar «Nur-ul-ulum» andeshahoi Abulhasani Xaraqoni dar borai nazariya va amaliyai tasavvuf ba tavri ikhtisor omada. beshtar ba masalahoi akhloqi va ijtimoi dakhl dorand.
Chunin istilohoti muhimi tasavvuf – khayajon, vakhyi qalb, mujohida, riyozat dar «Nur-ul-ulum» dar qolabi pandu nasihat va jumlahoi purmano va goho pechida bayon shudaand. Tasiri aqidahoi Abulhasani Xaraqoni ba tasavvufi Khuroson khele ravshan ast va istinod ba afkori u dar osori Ansori, Attor, Sanoi. Mavlono, Samoni. Aynulquzot, Abdurahmoni Jomi va digaron bisyor ast. Guftahoi Abulhasani Xaraqoni, inchunin baze malumoti tarjumaholi dar borai dar «Tazkirat-ul-avliyo»-i Attor, *Nafahot-ul-uns»-n Jomi va digar kitobhoi sufiya ovarda shudaand. Ba Abulhasani Xaraqoni inchunin baze qitahoi sher va ruboihoro nisbat medihand.
Adabiyot.: Bertels E E. Sufizm i sufiyskaya literatura. Moskva. 1965; Nu rul u m. Kitobi yakto az orifi behamto Shaykh Abulhasani Kharakoni. Toshkent, 1369 hijrii shamsi : Olimov K.. Khorasanskiy sufizm. Dushanbe, 1993; O l i m o v K. Barrasiho dar tasavvuf. Dushanbe. 1998. K. Olimov. A. .Afsahzod.