MABOHIS-UL-MAShRIQIYa – (Bahsho oid ba mashriqiyat), avvalin asari mashhuri Fakhruddini Rozi. Soli 1342 dar Haydarobod nashr shudaast.
Asar, ki masalahoi ilohiyot va tabiiyotro dar bar megirad, az 3 qism iborat ast. Qismi avval az kategoriyahoi vujud, imkon, mohiyat, vahdat va kasrat bahs mekunad. Dar qismi duyumi kitob, ki tabiiyot nom dorad, javhar (jism, nafs, aql) va araz — kamiyat (miqdor), kayfiyat (sifat), maquloti nisbi, illat va malul (sabab va natija), harakat va zamon tadqiq shudaand. Qismi seyum ilohiyogi mahz buda, bayoni 4 masala:
isboti hastii khudo,
sifathoi on,
afoli vay va
zarurati nabiro dar bar megirad.
Asar dar payravii «Kitob-ush-shifo»-i Ibni Sino bo rohi istifodai on talif shuda ast. Bo vujudi in Fakhruddini Rozi dar andeshahoyash mustaqil buda, bazan ba nuqtahoi talimoti Ioni Sino erod giriftaast. Masalan u nazariyai Ibni Sinro dar borai sudur va aqli faol rad kardanist.