تنظیم حرکت نقلیات، مجموع تدبیرهای تشکیلی و تکنیکیست برای زیاد کردنّ سرعت و تأمین بیخطرین حرکت نقلیات. تنظیم حرکت ننقلیات از مویین نمودن وظیفة راننده و پیادهگردان، منع کردن و یا توصیه دادن عملیاتیست بهر تأمین بیخطر و سورعت حرکت وقلیات. در ا.ج.ش.س. تنظیم حرکت ننقلیات اساساً توسط سیگنالهای سویتافور، …
مفصلتمکین
تمکین (عربی-وقار، اعتبار، وزنین) ، صفت اخلاقیست، که خودداری، استواری، قدرت و توانایی، شوکت و وقار را افاده میکند. تمییز معنای امیر نفس و احساس خود بودن، کردار خویش را به کسب مقصد مطیع نمودن، مشکلیها را برداشت و برطرف کرده توانستن، به غایه و راه پیشگرفته صادق ماندن را …
مفصلتنزیم قانونها
تنظیم قانونها، یکی از شکلهای به سیستمه درآوردتن قانونها و دیگر اکتهای نارمتیوی را گویند، که ساحههای موینی مناسبتهای جمعیّتی را به ترتیب میدرارید. سالهای 60 و اوّل سالهای 70 در ا.ج.ش.س. تنظیم قانونهای تمام ساخههای قانونگذاری، که ساحههای گوناگون مناسبتهای جمعیّتی را در بر میگیرند، گذرانیده شد. در این …
مفصلتمغاچی
تمغاچی باجگیرندگانی، که تا روالوتسیة اکتبر در دروازة شهر ایستاده، از مالهای وارده باج میگرفتند.
مفصلتماکوکاری
تماکوکاری، تماکوپروری، یک ساحة رستنیپروری را گویند، که به کشت و کار تماکو مشغول است. در تاجیکستان به کشت و کار تماکو بار اوّل سال 1931 در ریانهای پنجکینت، عینی سر کردند. بعدتر در ناحیههای وبک و ریان لنین نیز تماکو کشتند. در ریسپوبلیکه سالی بیش از 124. 9 هزار …
مفصلتوهید
توحید (یگانگی، وحدت) ، تعلیمات دینییست، که یکّه و یگانه بودن خدا را در «لا الهه الّلّاه» افاده میکند. مفهوم خدا در دورة پالیتییزم در بین عربها معلوم بود، ولی این مفهوم خداهای آامانیی را افاده میکرد، که هنوز یکّه و یگانه نبودند. محمّد غایه وحدت سیتانة (خدا-پدر، خدا-پسر و …
مفصلتوعمان
توأمان (عربی -جمع توأم-همزاد) ، دوگانیک، ایکیزه که دو یا ینچند بچهای، که از یک مادر در یک حمل زاییده شدهاود. توأمان دو نوع-یکتوخمه و گوناگونتخمه میشود. توأمان یکتوخمه از یک تخم باردارشده-زیگاته به وجود میآید، که آن را توأمان مانازیگاتی نیز مانامند. در توأمانهای یکتوخمه همراهک عمومی و گیناتپ یکخِله …
مفصلتوفیق
توفیق (عربی-موافق گردانیدن) ، یکی از مفهومهای اساسی اخلاق شرقی را گویید، که پاکی، خیرخواهی، سخاوت، نکوکاری، عدالت، راستقولی، صدق و وفا و غیره را افاده مینماید. فردی، که آدابش به صفتهای فوق مطابق باشد، شخص باتوفیق میشمارند. اسلام به این مفهوم تابش دینی داد. دینداران معتقداند، که شخص مؤمن …
مفصلتوبه
توبه (بازگشتن، رجوع کردن) ، در تصوّف، زینة تکامل روحی را گویند، که ضمن آن در حیات سالک تحوّلی به وجود آمده، ابتدای معرفت تصوّفی شروع شود. در این مرحله سالک تسمام میگیرد، که مناسبت رسمی خود را با شریعت قطع نمودن به کمالات معنوی بپردازد. در شریعت توبه بازگشتن …
مفصلتولّودخانه
تولدخانه در ا.ج.ش.س.، مواسیسهای است، که در آن به زنها هنگام حاملگی، تولد و بعد تولد، بیماریهای زنانه، اینچنین به طفل نوزاد یاری طبّی میرسانند. تولدخانه شعبههای کنسولتسیة زنانه و قبول بیماران بعد تولد و پتالوژی حاملگی دارد. تا روالوتسیة کبیر سوسیالیستی اکتبر در حدود حاضرة تاجیکستان تولدخانه وجود نداشت. …
مفصل