سرشمار، سرانه، انداز سریکسیست، که بار اوّل در عهد مغولها به صفت انداز دائمی جاری شده بود. آن وقتها سرشمار «کنچور» نام داشته، از همة اهالی ستانده میشد. اندازة سرشمار وابسته به ثروت شخص اندازدهنده از یک تا ده دینار بود. ولا در عمل سرشمار موافق درآمد ستانیده نمیشد. در …
مفصلسفیدکنی
سفیدکنی، حکم سفیدکنی، از طرف سود اعتراف ش و-دن بیگناهی سودشوندهای، که ایبدار اعلان شده است. حکم سفیدکنی در حالتهایی برآورده میشود، که اگر حادثة جنایت مقرّر نشود و در کردار سودشونده جهت جنایت نباشد و یا اشتراک سودشونده در صادر نمودن جنایت تصدیق نگردد. سفیدشونده ناوابسته از اساسهای سفیدکنی …
مفصلسفربری قوّههای مسلّح
سفربری قوّههای مسلّح، تبدل دادن قوّههای مسلّح دورة آسایشتة دولت به قوّههای متشکّل زمان جنگ. در نتیجة سفربری قوّههای مسلّح صف قوّههای مسلّح از حساب دعوت عهدهداران حربی افزوده، قسمهای نو حربی به وجود میآیند. در برابر سفربری قوّههای مسلّح اسلحه، تکنیکة حربی، واسطههای مادّی نیز جمع کرده میشوند. تییار …
مفصلسفویان
صفویان، سلالة شاهان دولتی، که در شرق میانه و نزدیک سالهای 1502-1736 حکم راندهاند. اصلاً از ترکان آذربایجان ایرانند. اساسگذارش-اسماعیل i صفوی. صفویان دولتهای خرد حدود ایران-آقّویونل و، قراقویونل و، شیروانشاه را متّحد و سلطنت مطلق فئودالی برپا کردند. صفویان در نتیجة سیاست فعالانة داخلی و بیرونی حدودهای دولت ایران …
مفصلستیگرهه
ستیگرهه (سنسکریپت عیناً-متانت در راه حقیقت) ، شکل مبارزة ضدیمپیرنلیستییست، که خصوصیت غیریزوری دارد. آن را در حرکت آزادیخواهی ملّی هندوستان م. ک. گند جاری کرده، بار اوّل در اتّفاق افریکة جنوبی همچون شکل مبارزه بر ضد پایمالکنی حقوقهای نجادی هندویان مقیم آن محل استفاده برده بود. ستیگرهه در حرکت …
مفصلسترپیه
سطرپیه، سطرپی، مضافات حربی و مأموری دولتهای هخامنشیان، سیلیوکیان، پارت و ساسانیان را گویند، که آن را سطرپها اداره میکردند. به سطرپیه سپهسالاران نیز تعیین میشدند. دارای i در کتیبههای بیستون (کوهی در نزد کرمانشاه) و نقش رستم رویخت پُرّة سطرپیّه را ذکر کرده است. در تیرّیتاریة آسیای میانه و …
مفصلسترپ
سطرپ (از فارسی قدیم خ ش ا ت رپون-حاکم ولایت) ، سردار سطرپیه. به کارهای رسمی و مأموری سطرپیه سروری کرده، اندازها را سر وقت جمع مینمود و به خزینه میسپارید. سطرپ اینچنین اهالی را در ساختمانها مجبوراً کار میفرمود و به نام خود سکّه زدن پول میس و نقره …
مفصلسسکها
سسکها، خلقیست در اندانیزیه، در قسم مرکزی و شرقی جزیرة لامباک. . شمارهاشان زیاده از 1، 4 میلیون نفر. (1978). به یکی از زبانهای اندانیزی گپ میزنند. دینداران-قسماً مسلمان، یک قسم پیرو هندویه. مشغولیّت اساسیشان دهقانی (شالی و پختهکاری) ، هنرمندی نیز ترقّی کرده است. سسکها عصرهای 15-17 تابع راجههای …
مفصلسرهکم
سرحکم، رئیس سود حکمی، که هنگام سر زدن مخالفت در بین سودیهای حکمی از طرف خود آنها انتخاب میگردد یا با ترتیب مقرّر کردن قانون تعیین میشود.
مفصلسرهدهای دولتی
سرحدهای دولتی، خطّی را گویند، که حدود تیرّیتاریة دولت را مویین میکند. سرحدهای دولتی خشکی و آبی با موافقت بین دولتهای مربوطه مقرّر میشود. مراسم مویین نمودن سرحد 2 مرحله دارد: موافق شرطنامه مویین نمودن سمت و موقع سرحد (دیلیمیتسیه) و مقرّر نمودن سرحد در محل (دیمرکسیه). سرهدهای بهری، که …
مفصل