تاران، تار و تارانک، تاران دبّاغی (راlygonym ساriarium) ، یک نوع گیاه خودرویست (از عایلة تارانیها). پایهش سیرشاخ، تا 1، 8 م قد میکشد. ماههای ژوئن-آگوست گل کرده تخم میبندد. در آسیای میانه، از جمله تاجیکستان گیاه معمول است. عادتاً در منطقة بتّه و بیشهزار و ناحیههای سوبلپی و غیره …
مفصلتاپینمبور
تاپینمبور، ناک زمینی (نیliantus (tuberosus) ، گیاهیست به آفتابپرست مانند (از عایلة مرکّبگولها). پایهش راست، سیربرگ، تا 2، 5 م (در ناحیههای جنوب بعضاً تا 4 م) قد میکشد. تاپیمبور خودرویی در امیریکة شمالی میروید . آن را بار اوّل هندیهای امریکا کشت کردهاند. تاپیمبور را سال 1612 به اوراپه …
مفصلتانزیلّیت
تانزیلّیت (از لاتینی tosillae-غدودهای بادامشکل) ، التهاب بادامک را گویند. شدید (نگرید انگینه) و مزمن میشود. تانزیلّیت مزمن عادتاً در نتیجة تکرار یافتن انگینه انکشاف مییابد. خنگام تانزیلّیت مزمن زخم پیدا کردن پردة لعابی، نمو بافتههای نامکمّل پیوندی، پیدایش ریم در بادامک مشاهده میشود. تانزیلّیت مزمن ممکن است باعث ترباد، …
مفصلتاماگرفیه
تاماگرفیه (از یونانی tomos-پارچه، قَبَت و… گرفیه) ، اصول تدقیقات رینتگینالاگییست، که با یاری آن عکس قَبَت در چقوری مویین واقعبودة ابژکت تدقیقشونده را گرفتن مومکنّ است. با یاری تاماگرفیه خیرنایی، برانخها، رگها، سنگ گُرده و تلخهدان و راههای تلخگرد، آماس غدودهای بالای گُرده و عضوهای پیشاب، قیسیهای سختشده و …
مفصلتاون
طاعون، یک نوع بیماری سرایتی آدم و هیوانات (خایندهها، اشتر و غیره). انگیزندهاش رpasteurella-pestis) -را سال 1894 ا. ییرسین (فرنتسیه) و س. کیتزتا (ژاپن) مویین کردهاند. در مواد غذایی نغز انکشاف یافته، به تأثیر عاملهای فیزیکی، شیمیایی و داروهای بیضررگردان حسّاس است؛ در حرارت 100°س (بعد 1 دقیقه) نابود میشود. …
مفصلتاووس
طاووس، مرغ بهشت (رvا) ، یک نوع مرغ زیباست از عایلة تذرویها. 2 نمود طاووس (مقرّری-ر. سristetus و کبودبال-ر. muticus) معلوم است. طاووس مقرّری نرینه خیلی خوشرنگ است؛ درازی تنش 100-125 سم، دومش 40-45 سم. پرهای بالای دومش (کلل) ، که آنها را اشتباهن دُم میحسابند، خیلی درازند (120-130 سم) …
مفصلتیه و
تیهو، تیه و، مرغ تیهو، مرغ دشتی، ریبچیک (تیtrastes bonasia) ، یک نوع مرغ تیتومانندیست. درازی تنش 35-37 سم، وزنش 350-500 گرمّ. بالهایش کوتاه. به دور پرواز کرده نمیتواند. بال و پرش خاکستررنگ سرختاب و چپار. تیهوی، که در سیبری وامیخورد، بیشتر خاکستررنگ است. تیهو مرغ مقیمیست. ان جفت-جفت در …
مفصلتیخیوس
تیخیوس (تuchius) یک جنس گمبوسکها را گویند، که به لوبیایها (مخصوصاً یونچققه) ضرر میرساند. تیخیوس در همه جا وامیخورد.
مفصلتیفولیز
تیفولیز، یک نوع کسلی رستنی را گویند، که زنبوروغهای جنس تیفوله-تuphila به وجود میآرند. بیشتر به گندم، سهبرگه، ریزک و غیره ضرر میرساند. اساساً در ناحیههای سیرّوتوبت پیدا میشود. گندم به تیفولیز بیشتر تیرهماه و بعضاً بهار گرفتار میگردد. منبة کسلی-رستنیهای خودروی خوشهدار، برگ و پایة گندم کسل، که در …
مفصلتیف
تیف (از یونانی tuphos-دود، تومن؛ تیرگی هوش) ، بیماری عرقی، کلته، محرقه، نام شرطی بعضی بیماریهای سرایتیست، که یکجایه با تبلرزه و اختلال هوش به عمل میآید. تیف یکچند خیل میشود: تیف شکمی، پرتیفها، دامنه، تیف رجعی یا تکرارشونده. تیف شکمی باماری شدید سرایتی بوده، فقط آدمان گرفتار میشوند. هنگام …
مفصل