تریگانامیتریه (از یونانی trigonon-سهکنجه و. . متریه) ، یک فصل متیمتیکه را گویند، که فونکتسیههای تریگانامیتری و تطبیق آنها را در گیامیتریه میآموزد. تریگانامیتریه هموار یا راستخطّه و سفیروی میشود. نظریة فونکتسیههای تریگانامیتری (گانیامیتریه) و تطبیق آن در حلّ سهکنجههای هموار راستکنجه و کجکنجه پریدمیت تعلیم مکتب میانه میباشد.
فارمولههای اساسی تریگانامیتریة هموار. بگذار ا، b، س-طرفهای سهکنجه، ا، و، س کنجهای مقابل این طرفها (ا+و+س=) ، hه، hb، hس-بلندیهای به این طرفها فرآوردشده، 2ر-پیریمیتر، s-مساحت و 2r-دیمیتر دورة بیرونتسویر سهکنجه باشند، پس فرمولههای زیرین جایی دارند: تیاریمة سینوسها:
= == 2r،
تیاریمة کاسینوسها:
2=b2+س2-2 b · س ساs ا، تیاریمة تنگینسها:
=
مساهت سهکنجه:
s=ab sin c= · =p2 tg · tg · tg .
گر طرفهای سهکنجه معلوم باشند، کنجهای آن را اp روی تیاریمة کاسیyوسها یا فرمولة:
tg= = یافتن ممکن است.
تریگانامیتریة هموار بعد از تریگانامیترییی سفیروی انکشاف یافته است. (هرچند، که تیاریمههای علیحدة آن پیشتر معلوم بودند). مثلاً، تیاریمههای 12 و 13-ام کتاب دوّم «اصول» اقلیدس (تیاریمة کاسینوسها را افاده میکند. تریگانامیتریة هموار را بتّانی، ابولوفای بزجانی، بهسکره (عصر 12) و نصیرالدّین طوسی، که با تیاریمة سینوسها شناس بودند، انکشاف دادهاند. تیاریمة تنگینسها را ریگیامانتن (عصر 15) اثبات نموده است. ن. کاپیرنیک، ت. ورگی، ف. ویّت، ا. کیپلیر در انکشاف تریگانامیتریه سهم کلان گذاشتهاند. ل. اییلیر تریگانامیترییی را در نمود حاضره مرتّب کرده است.