تیرپینها

تیرپینها، یک گروه کرباگیدریدها را نامند، که مالیکوله‌اشان از چند مالیکولة ازاپرین (س5ن8) ترکیب یافته است. فرمولة عمومیشان (س5ن8) پ=2، 3، 4 و غیره.

ز روی مقدار مالیکولة ازاپرین ترکیبشان تیرپینها به ماناتیرپینها (این پیوست را عادتاً تیرپینها می‌نامند) ، سیسکویتیرپینها یا یک و نیمتیرپینها (س5ن8) 3، دیتیرپینها (س5ن8) 4، تریتیرپینها (س5ن8) 6 (، به این گوروه ستیرین و گارمانها داخل می‌شوند) ، پالیتیرپینها (به این گروه گوتّپیرچه و کوچوک طبیعی منسوبند) و غیره تقسیم می‌شوند. تیرپینها در همة بافته‌های رستنیها (روغنهای ایفیری، سکیپیدر، زیفت و غیره) مادّه‌های حیاتی باکتریه و زنبوروغها موجودند. تیرپینها عادتاً یکجایه با حاصله‌های آکسگیندارشان (اسپیرتخا، الدیگیدها، کیتانها، کیسلاته‌ها و غیره) ، که تیرپینایدها نام دارند، وامیخورند. از روی ساختشان تیرپینها اتسیکلی (سلسلة اتمهای کربن مالیکوله‌اشان گشاد، مثلاً، میرتسیّه) و تسیکلی (یک یا یکچند حلقة غیریرامتی دارند، مثلاً، لیمانین، کمفین، پینین) می‌شوند.
تیرپینها در آب هلنشونده و در حل‌کننده‌های آرگنیکی نغز حل‌شونده‌اند. آنها با آسانی آکسید، گیدرالیز و پلیمریزتسیه می‌شوند. تیرپینها و تیرپینایدها را از اشیای طبیب یا محصولات شیمیایی به دست می‌آرند. تیرپینها و حاصله‌های آنها در صناعتهای شیمی، پرفیومیریه، داروسازی، لاک و رنگ و بار، کاغذ، صابون و غیره خرجانیبه استفاده می‌شوند.