تیخنیکة حساب

تکنیکة حساب، مجموع واسطهای را گویند، که برای اتوماتانی عملهای حساب، حلّ مسئله‌های مرکّب استفاده می‌شوند؛ یک ساحة تکنیکه می‌باشد، که لایحه‌کشی، استحصال و استفادة حسابماشینها را می‌آموزد.
الات حساب ساختشان عادّی (ابک، چوت ختایی) هنوز تا میلاد استفاده می‌شدند. در عصر 17 اسبابهای حساب از قبیل جدول نیپیر، جدول لاگریفمی، ماشینة اریفمیتیکی ب. پسکل معمول بودند. سال 1833 عالم ایگلیس چ. بیبّیج نقشة «ماشین تحلیلی» را کشید، که آن اریفمامیتر بزرگی را می‌ماند، ولی هنگام در قید حیات بودنش این نقش عملی نگردید.

وّلین ماشین انلاگی برای حلّ معادله‌های دیفرانسیلی در آخر عصر 19 و ابتدای عصر 20 اختراع شد. سال 1944 در شمه ماشینة رقمی «مرک-1» ساخته شد، که عنصرهایش اساساً از ریلیهای الکترومگنیتی عبارت بود. بعد ساخته شدن نخستین حسابماشینهای رقمی الکترونی (اینیک، سال 1946، شمه) تکنیکة حساب بیمیلان ترقّی کرد. در مدّت 35 سال آخر، در نتیجة ترقّیات صناعت 4 نسل حسابماشینهای الکترونی رقمی-لامپگی، نیمناقیلی، در اساس سخیمه‌های اینتگرالی کارکننده ساخته شدند، که در نتیجه نشان‌دهنده‌های تکنیکی حسابماشینها (حجم خاطره، زودکاری) دهها و صدها مراتبه افزودند.
سال 1950 با راهبری آکادمیک س. ا. لیبیدیف اوّلین حسابماشین الکترونی رقمی «ماسم» اختراع شد. سالهای 60 و 70 عصر 20 در اتّفاق ساویتی یک قطار حسابماشینهای رقمی («مینسک»، «اورال»، «دنیپر»، اس ایوم) ساخته شدند، که در سیستمه‌های اتوماتانیدشدة اداره عاید به جمع، تحلیل و استفادة معلومات، برای فوراً مویین نمودن کااردینته‌های کشتیهای روی‌آبی و زیرآبی، ابژکتهای کیهانی و غیره به کار رفتند.
تیخنیکة حساب در خواجگی خلق رسّ تاجیکستان از سالهای 30-ام عصر 20 اینجانب استفاده می‌شود، حسابماشینهای رقمی باشند («مینسک» در اپرولینیة مرکزی ستتیستی و آکادمی فنهای ریسپوبلیکه، «سیتون» در انیویرسیتیت دولتی تاجیکستان به نام و. ا. لنین) سالهای 60 مورد استفاده قرار گرفتند. از آخر سالهای 70 سر کرده تکنیکة حساب در تاجیکستان قریب در همة ساحه‌های خواجگی خلق استفاده می‌شود. پرک حسابماشینهای ریسپوبلیکه دهها واحد را تشکیل می‌دهد (1987). ل. تورسوناو.