«تاریخ-ال-کامل»

«تاریخ-ال-کامل» (اسم پُرّه‌اش: «ال-کامل-فی-این تاریخ»؛ با نامهای «کامل-ات-تاریخ»، «ال-کامل» و «کامید» نیز می‌آید) ، اثر عضددین ابوالحسنعلی‌ ابن محمّد ابن اسیر، که سالهای آخر حیاتش به زبان عربی تألیف کرده است. این اثر از 12 جلد عبارت بوده، در آن تاریخ عالم، خصوصاً تاریخ مفصل مملکتهای اسلامی از دورة قدیم تا سال 1231 بیان شده است. مؤلف برابر ذکر واقعه‌های گوناگون در خصوص پیغمبران و شاهان زیاد معلومات می‌دهد. به گفتة مؤلف کتاب، او در نوشتن آن از اثرهای بلازوری، طبری و غیره استفاده کرده است. قسم آخر «تاریخ-ال-کامل» به وضعیت سیاسی آسیای میانه در دورة هجوم مغول بخشیده شده است. از بس که آخر حیات ابن اسیر به دورة حکمرانی مغولها در آسیای میانه اتّفاق افتاده بود، و بسیار واقعه‌های دیده و شنیده‌اش را به اثرش داخل کرده است، از این رو، «تاریخ-ال-کامل» اوّلل کتابیست، که راجع به ابتدای حکمرانی مغولها در آسیای میانه معلومات می‌دهد. «تاریخ-ال-کامل» بار آخرین سال 1965 در بییروت نشر شده است.