اشوربانیپل، شاه دولت آشور (حکمرانی 669-تقریباً 633 تا میلاد). برای استقلال و وسیع کردن حدود دولت آشور مبارزة حربی و دیپلمات برد. در جنوب با اتّفاق ضداشوری، که سردار آن حاکم بابلستان برادرش شامتشّوموکین بود، جنگید.
سال 648 بابلیستان را اشغال نموده، اتّفاقچیان آن (ایلم، آرامیها، خلدیّها و دیگر) را تارمار کرد. سال 639 به مقابل قبیلههای عرب یورش تشکیل نمود. با فرمان آشوربانیپل دهها هزار متنی تاریخی، دینی، ساحری و علمی گرد آورده شدند. سالهای 1849-54 در جای نینیویه (تیپّة قویونجیق) در نتیجة حفریات کتابخانة آشوربانیپل یافت شد.