مدرید (madrid) پایتخت اسپنیه، کلانترین مرکز سیاسی، اقتصادی و مدنی مملکت. شهر اساسی مضافات مدرید و ولایت تاریخی کستیلیین نو. مدرید در میانجای نیمجزیرة پیریویی، در
پوشتکوه میسیته (بلندیاش 650 م از ساحل بهر) ، در هر دو ساحل دریای میسه نریس واقع است. اقلیمش سوبتراپیکی بهریمیانزمینی، تابستانش خشک گرم. حرارتش میانة ژانویه 4، 9° س، ژوئیه 24، 2° س. بارشات سالانه 440 مّ. مساحتش-607 کم2 (مساحت مدرید کلان 1، 2 هزار کم2). به 18 ناحیة مأموری تقسیم میشود. اهالی شهر با اطرافش 3، 2 ملن نفر (2018 سال).
مدرید-اوزیل کلان نقلیات. ایراپارت اساسیاش برخس. در مدرید کلانترین ادارههای مالیه و نمایندگی اتّحادیههای ماناپالیستی اسپنیه و خارجه واقع گشتهاند. مدرید از جهت استحصال محصولات صناعت بعد از برسیلانه در جای دوّم بوده، زیاده از حصّة محصولات عمومی مملکت را میدهد. ساحههای مهم-ماشینسازی و کارکرد، متال، مخصوصاً استحصال واسطههای نقلیات، تجهیزات انرژی، الکتروتیخنیکی و الکترونی، صناعت حربی، اسبابسازی. از ساحههای صناعت سبک بیشتر پایفزالدوزی و دوزندگی ترقّی کرده است. کارخانههای صناعت خوراکواری، چوبگری، بافندگی، پالیگرفیه نیز موجودند. کارخانههای صناعتی اساساً در محلهای کربنپچیل-التا و کربنچیل-بخا، ولینس. ویلیویردی، ویکلوه را، اینچنین در شهرچههای هوالی مدرید-خیتفی، ارنخواس، الکله-دی-اینریس جایگیر شدهاند.
در مدرید از یادگاریهای معماری انسمبل میدان پلسه میار (1619) ، قصر شاه (1738-64) ، آکادمی شاهی صنعت نفیسه «سن-فیرنندا» (1774 از نو ساخته شده است) و بسیار کلیساها، معبدها، فوّارهها و غ. باقی ماندهاند. انیویرسیتیت (از 1508) ، انیویرسیتیت کتالیکی، انیویرسیتیت اوطانامی مدرید، کالّیگیوم شاهی مریه کریستینه، کانسیروتاریه، مکتب صنعت درمه، یکچند آکادمیها، جمعیّتهای علمی، انستیتوتهای تدقیقاتی علمی، رصدخانه، باغ باتنیکی، 18 کتابخانه، موزیّها، تئاترها و غ. موجودند. از سال 1919 متراپالیتین کار میکند.
در خریط
در عصر 10 در جای مدرید مجیریت نام قلعة مورها موجود بود. سال 1083 عربها در جنگ قلعه را از دست دادند و سال 1118 مدرید حقوق شهر را گرفت. عصرهای 14-15 قرارگاه شاهان کستیلیه. از سال 1561 پایتخت مملکت. سال 1868 در مدرید گروه اسپنی انتیرنتسیانلی i برپا گردید. سال 1920 در این جا پرتیة کمونیستی اسپنیه تأسیس یافت. در دورة جنگ ملّی و روالیوتسیانی سالهای 1936-39 مدرید تکیهگاه اساسی قوّههای روالیوتسیانی بود. مدافعه قهرمانانة شهر از فاشیستان عصیانگر و انتیروینتان اتلیه و ژرمنیه (نوامبر 1936-مارت 1939) در تاریخ جنگ گرجدنی اسپنیه همچون صحیفة درخشان ثبت شده است.