شوریش شریک ابن شیخ

شوریش شریک ابن شیخ، خوروج عامّة خلق بخارا، که س-های 750-751 بر ضد حکومتداری عبّاسیان به وجود آمد. بعد سرنگون شدن امویان س. 750 به سر خلافت سلالة عبّاسیان آمد، که این باعث باز هم وزنین شدن احوال اهالی ماوراءالنهر گردید. اشراف محل خلق را بی‌رحمانه استثمار می‌کرد، که خروج و آشوبهای اهالی ماوراءالنهرا به وجود آورد. یکی از این خروجهای اهالی بخارا (س. 750) بود، که به آن عرب شریک ابن شیخ مهری سرداری می‌کرد. موافق معلومات ابوبکر نرشخی شریک ابن شیخ شیعه بود، به سلالة عبّاسیان، که پیرو مذهب سنّی بودند، مقابل برآمد نه عامّه را بر ضد آنها برخیزاند. موافق معلومات طبری شمارة اشتراکچیان ش. تا به 30 هز. نف. رسیده، مرکزش ش. بخارا بود. در شوریش سغدیان، عربهای کمبغل ساکن بخارا و اطراف آن اشتراک کردند. ش.-را ساکنان سمرقند، خراسان و دیگ. شهرها دستگیری کردند. والی خراسان ابومسلمبرای پخش کردن ش. زیاد ابن صالح را با 10 هز. عسکر به بخارا فرستاد. مدّت 37 روز بین لشکریان زیاد و شوریشگران زدوخوردها دوام کرده، در اکثر آنها شوریشگران ظفر یافتند. قوتیبه ابن تغشاده آا 10 هز. عسکر به مدد زیاد آمده، بخارا را از موضعهایی، که آن را با آذوقه‌ تأمین می‌نمودند، جدا کرد. از نرس دن آذوقه‌ احوال شوریشگران خیلی وزنین شد. در زدوخوردهای نابرابر شوریشگران زیاد، از جمله شریک ابن شیخ کُشته شدند.

هالی شهر بعد هلاکت شریک هم مقابلت را به عربها دوام دادند. زیاد شهر را آتش زده، پسر شریک و یکی از بانفوذترین سرداران لشکر آن را دستگیر کرده به دار کشید. زدوخورد آخرین در نزد دروازة عطّاران به وقوع آمد، که در آن اکثر شوریشگران بخارا هلاک گردیدند.

ش. شکست خرد. این ش. یکی از ظهورات مبارزة خلقهای آسیای میانه بر ضد حکمرانی اجنبیان عرب بود.

د .: ابوبکر موهمد ابن جعفر نرشخی، تاریخ بخارا د. 1979. گفوراف ب. گ. . تدجیک. دریونییشیه. دریونیّه ا سریدنیویکاویه استاریه، م. 1972

و. نظیراو، ا. ولییف.