سوختنی

سوختنی، سیاهزخم، آتشی، که بیماری سرایتی شدید هیوانات و آدم را گویند، که آن را یک نوع قلمچمیکراب (وsilusnthrasis) به وجود می‌آرد. آدم اcاسن هنگام نگاه و بین هیوانات خانگی، استعمال شیر، گوشت، استفادة پشم و پوست چاروا، اینچنین از خاک و آب میکربدار سرایت می‌یابد. عادتاً پوست، بعضاً روده، شش و خون (سوختن افونی) سوختنی می‌شود. سوختنی پوست در نتیجة سرایت جایهای ضرردیدة پوستوه گزیدن حشرات (خرمگس) پیدا می‌شود؛ دورة پنهانی (انکوبسیانی)-اش تا 8 شباروز. هنگام بماری حرارت بلند و آدم بی‌قوّت شده، سرش درد می‌کند. در آن قسم پوست، که میکرب درآمده است، داغ سرخ (منبعد به گرهچه، آبیلچه، ریخینق کرخش سیاه تبدل می‌یابد) و ورم پیدا می‌شود؛ بعد از 2-3 روز ریش بی‌درد به وجود می‌آید. هنگام به خون داخل شدن برانگیزنده سوختن افونی به وجود می‌آید. عادتاً بعد سوختن ایمّونیتیت (مصونیت) استوزار حاصل می‌شود. پیشگیری: ترغیبات سنیتری و ویتیرینری، کرنتین؛ دیزینفیکتسیة منبة بیماری.
سوختن در هیوانات از قدیمولییام معلوم است. به سوختنی بیشتر گوسفند، بز، گاو، اسپ، خر، شتر، گوزن و غیره گرفتار می‌شود. هنگام سوختنی خیلی وزنین از دهانوبینی کفک خون‌آلود و از مقعد خون سیاه عمده، هیوان بعد یکچند ساعت هلاک می‌شود. پیشگیری و اصولهای مبارزه: کرنتین، جدا نگاهداری (یزالیتسیه) و معالجة هنگام بیمار، دیزینفیکتسیة بنا، سوزانیدن هیوان مُرده و غیره.