ستلین (فمیلیه جوگشویل) ااسیف ویسّریاناویچ (21. 12. 1879، شهر گار، حاضره ریسّپوبلیکة ساویت سوسیالیستیی گرجستان-5. 3. 1953، مسکو) ، یکی از اربابان پرتیة کمونیستی، دولت ساویتی، حرکت کمونیستی و کارگری بینلخلقی، نظریاتچی و ترغیباتچی مارکسیزم-لیشینیزم. از عایلة موزهدوز. سال 1894 آموزشگاه دینی گاری را ختم نموده، به سمیناریة پرواسلوی تبیلیس داخل شد. در زیر تأثیر مارکسیستان روس، که در زکوکزیه زندگی میکردند، به حرکت روالیوتسیانی همراه شد. بکیل کانفیرینتسیة 1-ام رسدرپ در تمّیرفارس (1905) ، سعیزدهای 4 و 5-ام رسدرپ (1906، 1907).
در دورة فعالیّت پنهانی روالیوتسیانیاش بارها حبس و بَدَرغه (تبعید) شده است. ژانویه 1912 در مجلس کامیتیت مرکزی رسدرپ به هیت کامیتیت مرکزی غایبانه کااپتتسیه و به بیورای کامیتیت مرکزی رسدرپ عاید به روسیه داخل کرده شد سالهای 1912-13 در پتربورگ کار کرده، با گوروههای «زویزده» و «پروده» فعالانه همکاری مینمود. اشتراکچی مجلس مشورتی کامیتیت مرکزی رسدرپ با کارکنان پرتیوی در کرکاوا (1912). فوریه 1913 استالین باز حبس و به کشور توروخان بَدَرغه (تبعید) شد.
بعد سرنگون شدن حاکمیت مطلقه 25 مارت 1917 استالین به پیتراگرد برگشت و در کانفیرینتسیة 7-ام (آوریلی) عمومیراسّییگی رسدرپ (ب) اعضای کامیتیت مرکزی انتخاب گردید (از همان وقت سر کرده تا سعیزد 19-ام پرتیه اعضای کامیتیت مرکزی بود). موافق سپاریپش کامیتیت مرکزی در سعیزد 6-ام رسدرپ (ب) با حسابات سیاسی کامیتیت مرکزی و معروضه در بارة وضعیت سیاسی برآمد کرد.
ستلین همچون اعضای کامیتیت مرکزی در تییار کردن و به عمل برآوردن روالوتسیة اکتبر فعالانه اشتراک نمود: در هیت بیورای سیاسی کامیتیت مرکزی، مرکز حربی و روالیوتسیانی-آرگن پرتیوی عاید به راهبری شورش مسلّح و هیت کامیتیت حربی روالیوتسیانی (کهر) پیتراگرد بود. در سعیزد 2-یوم عمومیراسّییگی ساویتها (8 نایبّر 1917) به هیت اوّلین هوکومگ ساویتی در وظیفة کمیسر خلقی عاید به کارهای ملّتها (1917-22) انتخاب گردید؛ در برابر این به کمیسریت خلقی نظارت دولتی راهبری میکرد (1919-22) ، که آن سال 1920 به کمیسریت خلقی انسپیکتسیة کارگر و دهقان (اکد) تبدل یافت.
در دورة جنگ گرجدن و انتیروینتسیة حربی خارجی (1918-20) استالین یک قطار سپارشهای مسئول کامیتیت مرکزی رکپ (ب) و حکومت ساویتی را اجرا میکرد.
بعد به آخر رسیدن جنگ گرجدنی استالین در مبارزة پرتیه در راق برقرار کردن خواجگی خلق، عملی گردانیدن سیاست نو اقتصادی، مستحکم نمودن اتّفاق صنف کارگر و دهقان فعالانه اشتراک کرد. در وقت مباحثه در بارة اتگیفاقهای کسبه، که با تشبث تراتسکیی سر زده بود، پلتفارمة لنینی را در بارة رل اتّفاقهای کسبه در ساختمان ساتسیلیستی طرفدار نمود. در سعیزد 10-ام رکپ (ب) (1921) عاید به «وظیفههای نوبتی پرتیه در مسئلة ملّی» معروضه کرد. آوریل 1922 پلینوم کامیتیت مرکزی استالین را کاتب ژنرالی کامیتیت مرکزی انتخاب نمود و او در این وظیفه بیش از 30 سال کار کرد.
ستلین به صفت یکی از کارکنان راهبریکنندة ساحة ساختمان ملّی و دولتی در تشکیل اتّفاق ریسپوبلیکههای ساویتی ساتسیلیستی اشتراک نمود.
ستلین بعد وفات و. ا. لنین در مویین کردن و به عمل تطبیق نمودن سیاست کپسّ، پلنهای ساختمان خواجگی و مدنی، مستحکم کردن اقتدار مدافعوی مملکت و عملی گرداندن راه سیاست بیرونی پرتیه و دولت ساویت فعالانه اشتراک کرد. استالین با همراهی دیگر خادمان راهبریکویندة پرتییبر ضد دوشمپان لنینیزم مبارزة آشتیناپذیر برد، در تارمار گایوی و سیاسی تراتسکیزم و اپورتونیزم راست، در محافظت تعلیمات لنین، در بارة امکانپذیری غلبة ساتسیلیزم در ا.ج.ش.س.، در مستحکم نمودن یگانگی پرتیه رل نمایان بازید.
در شرایط پیش آمدن خطر جیگ و در سالهای جنگ بزرگ وطنی (1941-45) استالین در فعالیّت سیرساحة پرتیه عاید به مستحکم گرداپدن اقتدار مدافعوی ا.ج.ش.س. و تشکیل تارمار ژرمنیة فاشیستی و ژاپن میلیتریستی موقع راهبریکننده را اشغال میکرد.
6 مة 1941 رئیس سکخ ا.ج.ش.س. (از سال 1946-رئیس ساویت وزیران ا.ج.ش.س.) ، 30 ایوة 1941 رئیس کامیتیت دولتی مدافعه، 19 ژوئیه کمیسر خلقی مدافعه ا.ج.ش.س.، 8 آگوست سرفرمانده عالی قوّههای مسلّح ا.ج.ش.س. تعیین گردید. همچون سردار دولت ساویتی در کانفیرینتسیههای راهبران سه دولت-ا.ج.ش.س.، شمه و بریتنیة کبیر در تهران (1943) ، قریم (1945) و پاتادم (1945) اشتراک کرد.
در فعالیّت استالین در برابر جهتهای مثبت بعضی ختایها نیز جایی داشتند. اگر در سالهای اوّل با و. ا. لنین کار کردنش به ایرادهای تنقیدی دقّت و اعتبار داده باشد، ولی بعدتر از پرینتسیپهای لنینی راهبری کالّیکتیوانه و دارمههای حیات پرتیوی دور شدن گرفت، به خذمتهای خود در موفقیّتهای پرتیه و خلق از بودش زیاد بها میدادگ شد. آهسته-آهسته پرستش شخصیت استالین به وجود آمد، که آن به دغلانه ویران کردن قانونیّت ساتسیلیستی سبب شد، به فعالیّت پرتیه، کار ساختمان کمونیستی ضرر رساند.
ستلین اعضای بیورای سیاسی کامیتیت مرکزی وکپ (ب) (1919-52) ، اعضای پریزیدیوم کامیتیت مرکزی کپسّ (1952-53) ، اعضای کاملاجرایة انتیرنتسیانل کمونیستی (1925-43) ، اعضای کاملاجرایة انتیرنتسیانل کمونیستی عمومیراسّیه (از سال 1917) ، اعضای کاملاجرایة انتیرنتسیانل کمونیستی ا.ج.ش.س. (از سال 1922) ، دیپوتت ساویت عالی ا.ج.ش.س. (دعوتهایه 1-3) بود. استالین با عنوانهان قهرمان محنت ساتسیلیستی (1939) ، قهرمان اتّفاق ساویتی (1945) ، مارشال اتّفاق ساویتی (1943) ، عنوان عالی حربی-ژنرالیسّیموس اتّفاق (ساویتی (1945) سرفراز و با 3 آردین لنین، 2 آردین «غلبه»، 3 آردین بیرق سرخ، آردینیه سواراو (درجة 1) و مدالها مکافاتانیده شده است. در میدان سرخ دفن شده است.
اسار: اثرها، جلد 1-12، استالینآباد، 1948-55