سازیشنامة مونیخ

سازیشنامی  مونیخ، سازشنامة به قسمها تقسیم نمودن چکوسلواکی، که آن را سردارایی حکومتهای بریتنیة کبیر (ن. چیمبیردین) ، فرنسیه (ه. دلدی) ، ژرمنیة فاشیستی (ا. گیتلیر) و اتلیة فاشیستی (ب. موسّالین) 29 سپتامبر 1938 در مونیخ به امضا رسانیدند. موافق آن می‌بایست چکوسلواکی ولایت سودیت و ریانهای با اوستریه هم‌سرحدش را با تمام بایگری و انشائاتشان به ژرمنیه می‌داد. شمه این سازشنامه را دستگیری نمود. ا.ج.ش.س. به سازشنامة مونیخ مقابل برآمده، اظهار نمود، که تیر است به چکوسلواکی ëری رساند. ولی حکومت برجوزی چکوسلواکی از این ëرمندی دست کشیده، 30 سپتامبر شرطهای سازشنامة مونیخ را بی رضائیت مجلس ملّی قبول کرد. بریتنیة کبیر و فرنسیه با مقصد به مقابل ا.ج.ش.س. برانگیختن ژرمنیه سازشنامة مونیخ را به عمل برآوردند. سازشنامة مونیخ، که در نتیجة ویران کردن نارمه‌های حقوقهای بینلخلقی زوراً به گردن چکوسلواکی بار کرده شده بود، در تیëر نمودن جنگ دوّم جهانی (1939-45) مرحلة مهمی گردید. بعد جنگ دوّم جهانی چکوسلواکی با دستگیری اتّفاق ساواتی و دیگر مملکتهای سوسیالیستی، در بارة از اوّل بی‌اساس و ضدهوقوقی دانستن سازشنامو مونیخ مسئله به میëن گذاشت. موافق شرطنامة بین رسچس و رفگ (دسامبر 1973) اشتراکچیëن آن قرار کردند، که «… از روی شرطنامة مذکور مناسبت طرفین را به نظر گرفته، سازشنامة مونیخ از اعتبار ساقط دانسته شود».