شالاخاو میخائیل الکساندراویچ

شالاخاو میخائیل لیکسندراویچ (24. 5. 1905، خوتار کروجیلین ستنیتسة ویاشینسکیه، حاضره ر-ن ویاشینسکیه، ویل. راستاو-21. 2. 1984، همان جا) ، نویسندة ساویتی  روس، آکادم. اف ا.ج.ش.س. (1939) ، دو کرت قهرمان محنت ساتسیلیستی (1967-80). از عایلة دهقان. اعضای کپسّ از س. 1932. اعضای کم کپسّ از س. 1961. در مکتب نزد کلیسا و گیمنزیه تحصیل کرده است. در جنگ گرجدنی اشتراک نموده است. س. 1922 به مسکو آمده، به ربفک  داخل شد. نشر حکایه‌های ش. در گزیته و جرنلها از س. 1923 آغاز یافت. حکایات اوّلینش در مجمعههای «حکایه‌های دان» و «دشت لاجوردگون» (هر دو 1926) گرد آمده‌اند. موضوع آنها جنگ گرجدنی در دان، مبارزة صنفی، آرزوی مردم در بارة جهان نو بود.

س. 1925   به نوشتن رمان جهان‌شمول «دان آرام» (کتابهای 1-4، 1928-40)؛ مکافات دولتی ا.ج.ش.س.، 1941 ترج. تاجیکی (1956-60) شروع کرد. غایه اساسی این رمان قانونیّت تاریخی انکشاف زندگیست. از این رو سیوجیت، کامپازیتسیه، بند و بست و فراگیری واقعه‌ها در آن مرکّب و دامنه‌دار می‌باشد. در رمان «دان آرام» عنعنه‌های اثر کلان‌حجم ایپیکی ایجادکارانه ادامه‌ یافته‌اند. قهرمان اثر خلق است. جهان شاعرانة ش. جهان فاجعه عالیست که در آن شخصیتهای پرزور و توانا در لحظه‌های مهم تاریخ عمل می‌کنند. یکی از انگونه شخصان قهرمان این اثر گریگاریی می‌لیخاو می‌باشد. نویسنده کارکتر او را با کلّ حسیاتش در شرایطهای مختلف به قلم داده است. هنگام رویدادهای جدّی تاریخی گریگاریی می‌لیخاو را ضرورت انتخاب راه آیندة حیات پیش می‌آید. می‌لیخاو از بهر دنیای کوخنه برآمده است، ولی حیات نو را، ک ابا مشکلات، مشقّت و مبارزه‌های خونین شکل می‌گرفت فهمیده نتوانسته در نتیجه در چاررهة تاریخ ماند. وه‌ای توسط تصویر قسمت و راه زندگی گریگاریی می‌لیخاو  در انکشاف متد رئالیزم ساتسیلیستی حصّة ‌ارزنده گذاشت.

«زمین کارمشده» (کتابهای 1-2، 1932-60؛ مکافات لنینی 1960؛ ترج. تاجیکی 1934؛ 1965) ایپاپیییست، در بارة س-های 30 ودیگرگونیهای روالیوتسیانی در دهات. کتاب یکم رمان، که در آن  قهرمانان بسیاری عمل می‌کنند، عاید به مسئلة تشکیل کالخوز در دیهه گریمیچیی بحث می‌کند. در آن جریان دگرگونیهای اجتماعی، برهم خردن شکلهای کوهنة مالکیّت خصوصی، تشکول مناسبتهای نو اجتماعی خیلی برجسته تصویر یافته‌اند. ش. به واسطة آبرزهای کمونیستان دوыداف، رزمیتناو و نگولناو ماهیّت مهمترین حادثه‌های تعرخی را آشکار کرده است. در کتاب دوّم، که واقعه‌های آن نسبتاً آرام جریان گرفته‌اند، جنبة لیریکی قوّت یافته است.

سالهای جنگ بزرگپ وطنی (1941-45) ، آچیرکهای ش. «در دان»، «در جنوب»، «کزکها» و غ. به طبع رسیدند. مخصوصاً حکایه «درس کینه و اداه‌ات» (1942؛ ترج. تاج. 1942) شهرت زیاد (یافت. س-های 1943-44 در گ-های «پروده» و «کرسنی

زویزده» بابهای جداگانة رمان «آنها در راه وتپ می‌جنگیدند» (ترج. تاج. این بابها، 1949) چاپ شدند واریانت نو-1960). ش. در این رمان زندگی پرتشویش مردم ساویتی را در عقبگاه، صحنههای کارنمایهای عسکران ساویتی را در میدان جنگ، عموماً قهرمان تمام آدمان ساویتی را در دورن جنگ بواورگ وطنی تصویر کرده است.

هیکایه «قسمت آدم» (1956-57؛ ترج. تاج. 1958) در ادبیات ساویتی اثر مرحلوی گردید. در آن قصّة فاجعویی زندگی قهرمان acap-اندریی ساکالاو وابست

به واقعات جنگ، که در حیات خلق، دولت و اشخاص جداگانه سنجش بزرگ تاریخی  بود، مورد تدقیق قرار گرفته است. غایه مرکزین حکایه باوری به غلبة قوّه‌های نیک، آدمیت، ساخت پیشقدم اجتماعی و توصیف دلاوری و قهرمانی می‌باشد.

ش. همچون استاد معروف متد رئالیزم ساتسیلیستی در انکشاف صنعت و ادبیات عمومی‌جهانی حصّة ‌ارزنده دارد.

نوفوز اثرهای ش. در بین خوانندگان تاجیک و تأثیر آنها به ادبیات ریلیستی تاجیک خیلی کلان اسگ. صدرالدّین عینی محرر ترجمة تاجیکی «زمین کارمشده» بود. در «غلامان» س. عینی تأثیر این اثر ش. دیده می‌شود.

جلال اکرامی یکمین رمان خود «شادن» را در زیر تأثیر «زمین کارمشده» تألیف نموده است.

ش. دیپوتت ساویت عالی ا.ج.ش.س. (دعوتهای 1-10) ، اعضای ساویت عمومی‌جهانی صلح، دکتر فخری علمهای فیلولوژی انت-های راستاو دان و لییپتسیگ، دکتر فخری حقوق ان-ت سینت-اندروس بود. با 5 آردین لنین، 2 آردین دیگ. و مدالها مکافاتانیده شده است. لوریت مکافات نابیلی (1965).

اس .: اس. مونت. ، ج-های 1-8، د. ، 1978-l981.

د: معاصر بزرگ ما. مجموعة مقاله‌ها. د-1975؛ یکیمینکا  ل. توارچیستوا م. ا. شالاخاوه. م„ 1977.