سرمد محمّدسید

سرمد محمّدسید (سال تولد نامعلوم-وفات 1658، دهلی) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. یهودی بود. اوّل در ایران زندگی کرده، بعد به دهلی رفته است. مؤلف کتاب «دبستان مذاهب» از معاصران او بود و می‌آرد، که سرمد در خدمت میر ابوالقاسم و ملّا صدرا امور دینی یاد می‌گرفت و در حضور آیها مسلمان شد. شاعر باری رباعیی نوشته معراج جسمانی محمّد پیگمبر را انکار کرد:
ان کس، که سرّ حقیقتش باور شد،
خود پهنتر از سپهر پهناور در شد.
م‌الله گوید، که شد احمد، بر فلک، سرمد گوید: «فلک به احمد در شد*.
ورنگزیب، که حکمران جاهل و متعصّبی بود، از این کردار شاعر و از بعضی عقاید دهری او به غضب آمده، او را به قتل حکم نمود. بیت زیرین سرمد، که یک نوع اعتراض شاعر از زمانه است، هنگام قتل گفته شده است:
شوری شد و از راه عدم چشم کُشودیم،
دیدیم، که باقیست شب فتنه، غنودیم.
روبایات سرمد مضمونهای بلند اجتماعی و سیاسی و فلسفی دارند. مجموعة رباعیاتش در هندوستان به طبع رسیده است. ا. غفّاراف. سرمد محمّدسید (سال تولد نامعلوم-وفات 1658، دهلی) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. یهودی بود. اوّل در ایران زندگی کرده، بعد به دهلی رفته است. مؤلف کتاب «دبستان مذاهب» از معاصران او بود و می‌آرد، که سرمد در خدمت میر ابوالقاسم و ملّا صدرا امور دینی یاد می‌گرفت و در حضور آیها مسلمان شد. شاعر باری رباعیی نوشته معراج جسمانی محمّد پیگمبر را انکار کرد:
ان کس، که سرّ حقیقتش باور شد،
خود پهنتر از سپهر پهناور در شد.
م‌الله گوید، که شد احمد، بر فلک، سرمد گوید: «فلک به احمد در شد*.
ورنگزیب، که حکمران جاهل و متعصّبی بود، از این کردار شاعر و از بعضی عقاید دهری او به غضب آمده، او را به قتل حکم نمود. بیت زیرین سرمد، که یک نوع اعتراض شاعر از زمانه است، هنگام قتل گفته شده است:
شوری شد و از راه عدم چشم کُشودیم،
دیدیم، که باقیست شب فتنه، غنودیم.
روبایات سرمد مضمونهای بلند اجتماعی و سیاسی و فلسفی دارند. مجموعة رباعیاتش در هندوستان به طبع رسیده است. ا. غفّاراف.