سماة غربی (western samoa) ، دولت در پالینیز ا یه. ب ا اتّحاد بریتنیه داخل است. قسم غربن گلجزیرة سماه در اقیانوس آرام از جزیرههای سوین، اوپال و، اینچنین اپالیمه، منانا نه چندین جزّیرههای خرد بیآدم عبارت است. مساحتش 2834 کم2. اهالیاش 100 هزار نفر (1983). پایتختش-شهر اپیه.
ساخت دولتی. کانستیتوتسیة جاریاش سال 1960 قبول شده است. اساس جمعیّت را ایگه، یعنی گروه عایلوی تشکیل میکند، که به آن پیشوا-سرداری انتخابشوندة همان راهبر است. به آرگن حاکمیت تنها سرداران کبیلهها حقوق انتخاب کردن و انتخاب شدن دارند. آنها به مهلت 3 سال پارلمنت یکپلتگی-مجهیس قانونبرآر را در هیت 45 پیشوای قبیله انتخاب میکنند؛ در اساس حقوق انتخابات عمومی از جملم اهالی اروپای 2 نفر نماییده انتخاب میشود. سردار دولت از سال 1963-پیشوا ملییتاو تنومفیل 2 میباشد. موافق کانستیتوتسیه بعد وفات او سردار دولت را به مهلت 5 سال مجلس قانونبرآر انتخاب میکند. سردار دولت حاکمیت اجتماعی را به عمل برآورده، سروزیران و وزیران را تعیین مینماید.
طبیعت. جزیرهها کوهسار، و پیدایششان پولقان بوده، اساساً از بزلت عبارتند. نقطة بلندترینش 1858 م (جزیرة سوی). وادیهای فpox مسّیوهای کوهی را از هم جدا میکنند. ساحلخایش بلند شخدار. اقلیمت سوباکوتاری و تراپیکی، سیرنم پسستی. حرارت میانة ماهانه 25-27°. بارشات سالانه 2000-1000 مّ. زود-زود طوفانهای خرابیآور میخیزند. عالم نباتاتش نهایت بایی، قریب 600 نمود را در بر میگیرد، که 25%-ا آن ایندیمیکی میباشد. سرخیهای درختشکل نهایت بسیارند. در جنگلهای انبوه سیرنم تراپیکی، که آنها در خاک کهورنگ زردچتاب میرویند، نوع درختان قیمتبها بسیار است. در منطقههای نزد ساحل نخل پارچیل، درختی
نان میروید. عالم هیوانلتش کمبغل؛ پرّندهاش بسیار و گوناگون.
هالی. قریب 99% اهالی مملکت سماگیها (یکجایه با دورگههای سماگیها) -یکی از خلکهای پالینیزی میباشد، باقیمانده مردم دیگر جزیرههای اقیانوسیه و اروپایهایند. زبانهای رسمی-سماگی و انگلیسی. قریب 80%-ا اعتقادمندان پراتیستنت، باقیمانده اساساً کتالیک.
در مملکت بیکار علّت اساسی شده مانده است، بنا بر آن مردم به دیگر جایها (بیشتر به زیلندیة نو) هجرت میکند. اهالی در جزیرههای اوپال و، منانا، اپالیمه و سوی بیشتر جایگیر شده است. شهر از همه کلانش-اپیه.
معلومات تاریخی. در زمانهای قدیم در تیرّیتاریة حاضرة سماة غربی نالینیزییگیها، که دورت ساخت قوم و قبیلوی را از cap میگذرانیدند، زندگی میکردند. آنها دهقان، ماهیگیر و بناکاران ماهر بودند. تا زمان از طرف اروپاییان (یه. راگگیوین، ل. بوگینویل، ج. لپیروز) کشف گردیدن جزیرههای سماه (عصر 18) اهالی آن دورة برهمخوری مناسبتهای قوم و قبیلوی را از cap میگذرانید.
ز سبب موقیک خوب گیاگرفی داشتن جزیرههای سماه (جزیرهها در راههای بحری از امریکا به زیلندیة نو و استرالیا جایگیرند) برای به دست درآوردن آنها بین دولتهای کاپیتالیستی (ژرمنیه، بریتنیة کبیر، ایالات متحدة امریکا) مبارزه cap شد؛ سماة غربیpo آخر عصر 19 ژرمنیه به دست درآورد. آگوست 1914 کالانیة ژرمنیّه را در سماه قشونهای زیلندیة نو اشغال کردند. ماه مهای 1919 هنگام «تقسیمات» سابق کالانیههای ژرمنیه شورای عالی انتنته سماة غربی را به خیت زیلندیة نو گذراند. ساویت لیگة ملّتها 17 دسامبر 1920 مندت زیلندیة نو را برای ادارهکنی سماة غربی رسماً تسدیک نمود. اهالی سماة غربی بر ضد مستملکداران منتظم مبارزه (سالهای 1908-1909 برآمدهای کلان به عمل آمدند) میبرد. سالهای 20 در سماة غربی تشکیلات وطندوستانة «may» برپا شد، که آن تحت شعار «سماه برای سماگیها» به مبارزة ضد مستملکداران زیلندیة نو راهبری کرد. ماه دسامبر 1929 خلق مملکت با طلب استقلال به نمایش برآمد. به مناسبت برهم خوردن سیستم مندت بعد به آخر رسیدن جنگ دوّم جهانی تدم سماة غربی را به وصایت زیلندیة نو گذراند. اهالی در کارگزاریهای داخیهی مختاریت به دست آورد. امّا مبارزه برای استقلالیت قطع نمیگردید. 18 اکتبر 1901 تدم در بابت خاتمه یافتن وکالت بر سماة غربی قرار کبول کرد. 1 ژانویه 1902 سماة غربی دولت صاحباستقلال اعلان شد. همان سال حکومت سماة غربی با حکومت زیلندیة نو
در بارة دوستی شرطنامه بست. سماة غربی به تدم داخل نشد، با دولتهای خارجی مناسبتهای دیپلماتی به راه نماند (یگانه نمایندة دیپلماتی، که در نزد حکومت زیلندیة نو تعیین شده است، این کمیسر عالی زیلندیة نو میباشد). سال 1970 سماة غربی به اتّحاد بریتنیه همراه شد.
یقتیسادنیات. اساس اقتصادیات مملکت خواجگی قشلاق اساساً زراعتکاریست. زمینهای کشت، که در وادیها و منطقة کمبر نزد ساحل واقع گردیدهاند 31، 7%-ا میدان عمومی را اشغال میکند. در پلنتتسیهها (از آن صاحبکاران امریکا و زیلندیة نو) و در خواجگیهای اهالی تهجایی نخل نارجیل، چارمغز، بنن، کهوه پرورش میکند، که محصولات این زراعت اساساً ایکسپارت میشود. برای قانع گرداندن طلبات داخلی در این جا بتت و یمس، جواریمکّه، شالی، ته را، افلیسون، اننس و غیره پرورش میکنند.
چندین کارخانههای خرد دارد، که آنها با کارکرد چوب درختان قیمتبها (ایکسپارت میشود) مشغولنل، کارخانههای روغن نخل نارجیل، صابون، فبرتکههای مبل و قنّادی و آسیای قهوه دارد. شکار و ماهیگیرب انکشاف یافته است. نمود اساسی نقلیات اتومبیل است، که درازی راههای آن 1800 کم میباشد. بندر اساسی نه ایراپارت بینلخلقی در اپیه واقع گردیدهاند. در مملکت توریزم ترقّی کرده است. سماة غربی به خارجه مغزت جوز هندی، کاکئو، بنن برآورده، از خارجه خوراکواری، سوزشوارب، مال خاک صناعت سبک و غیره میگیرد. شریک اساسی سودایش زیلندیة نو. و آ ز ا د ا پول-دلاره سماة غربی (تله).
ماریف. به مکتب ابتدایی 6-ساله کودکان از سن 7 قبول میشوند؛ تعلیم به زبانهای انگلیسی و سماگی است. مکتب میانه 6-ساله بوده، به دو زیمه: پایانی (3 سال) و بالایی (3 سال) جدا میشود؛ در این جا تعلیم اساساً به زبان انگلیسی برده میشود. در سیستم معارف مملکت تشکیلاتهای میسّیانیری رل نمایان میبازند. در بزن مکتب ابتدایی تییاری کسبی به عمل برآورده میشود. در بزن مکتب زینة پایانی کالج خواجگی قشلاق (در اپیه، مهلت تحصیل 4 سال) عمل میکند؛ کالج پیدگاگی برای مکتبهای ابتدای معلم تییار میکند (مهلت تحصیل 2 سال). مکتب آل ندارد. قسم ختمکنندگان مکتب میانة زینة بالایی برای گرفتن معلومات عالی به خارجه (اساساً به ایالات متحدة امریکا) میرود. در اپیه کتابخانة عامّوی (تأسیسش 1159) کار میکند.
متبوات. رادیو. مطبوعات مملکت از گیزیتههای خردفارمت عبارت: «سیول» («sayali») ، تأسیسش 1904، حکومت، ماهی دو مراتبه نشر میشود؛ گزیتههای هرهفتینة خصوصی: «سماه بولّیتین»، («samoa bulletin») ، تأسیسش 1900، «سماه تیمس» («the samoa times») ، تأسیسش 1964. قمة گزیتهها به زبانهای انگلیسی و سماگی چاپ میشوند. ادارة رادیوشونوانی حکومتیست، از سال 1948 اینجانب کار میکند.