«ثمریه»

«ثمریه» اثر تاریخی ابوطاهر‌خواجة ‌سمرقندی (سال تولدش نامعلوم-وفاتش 1874، کرمینه). «ثمریه» در سالهای 60 عصر 19 تألیف گردیده، از مقدّمه، 11 باب و خاتمه عبارت است. اثر به تاریخ سمرقند بخشیده شده، از پیدایش شهر، اقلیم و موقع گیاگرفی، حاکمان و علما و زیارتگاههای آن معلومات می‌دهد. شرق‌شناس روس و. ل. ویتکین سال 1899 «ثمریه» را به روسی ترجمه کرده، در سمرقند نشر کرد. سال 1904 شرق‌شناس ن. ا. ویسیلاوسکیی متن تاجیکی آن را در پتربورگ به چاپ تییار نمود. سال 1921 ابدوموعمین ستاری این اثر را به زبان ازبکی گرداند، که یک قسم آن در جرنل «انقلاب» چاپ شد.
سال 1952 سعید نفیسی و ایرج افشر متن نو «ثمریه» را به نشر حاضر کرده‌اند. دستخط «ثمرة» در انستیتوتهای شرق‌شناسی اف رسّ تاجیکستان و رسّ ازبکستان محفوظ است.
ه. جلیلاو.