سمندر

سمندر (triturus) ، س ا ق ا ن ق و ر ، یک جنس هیوانهات دمدار آبخاکی را گویند، که به عایلة سلمندرها منسوب است. درازی تنش تا 18 سم؛ 10 نمودش بیشتر در همواریها و کوه و جنگلهای اوراپه و ناحیه‌های به آن همشفت آسیا پهن شده است. زمستان را در خشکی (خانة خاینده‌ها، عصر سنگ و درختهای افتیده، در درون کُنده‌های پوسیده و غیره) می‌گذراند.

در قسم غربی اکراینه سمندر خالدار (s. salamandra) وامخورد؛ درازی تنش تا 70 سم. در چایهای سایه و نم، در لانة خاینده‌ها، ترقش خرسنگها زندگی می‌کند. جنس سمندرهای دم‌دراز (می‌گtensiejla) از دو نمود عبارت بوده، یکی آنها (م. cancasica) در غرب گروزیه مسکن است. بهاران برای تخم‌گذاری به حوضهای نه آن قدر چقور می‌کوچد. پیش از این در تخته‌پشت و دُم سمندر گرینه شانة بلند دندانه‌دار پیدا می‌شند. باردارشوی سمندر چنین است: سمندر نرینه سپارمتافاره‌ها را، که بسیار سپیرمتازاید دارند، به آب cap می‌دهد و سمندر مادینه آنها را بo کنارهای مقعدش داشته می‌گیرد. سپس تخم باردارشده (قریب 150) قسم-قسم گذاشته می‌شود. کرمینه بعد 3-5 ماه (بعضاً بعد یک سال) به سمندر تبدل می‌یابد. سمندر در آب اساساً خرچنگشکلهای میده، نرمبدنها، حشرات آبی، تخم کورباقّه نه در خشکی باشد، لیسک و کرم لایخورک، تارتنک و حشرات را می‌خورد. سمندر چون هیوان لبارتاری-(برای گذرانیدن تجربه‌ها) استفاده می‌شود. در ا.ج.ش.س. 5 نمودش، از جمله سمندر مقرّری (ت. vulgaris) و سمندر شاندار (ت. cristalus) وسیع پهن شده است. بعضی آبخاکیهای قُمدار دیگر را نیز سمندر می‌نامند.