شخس

شخس، یکی از کتگوریهای گرمّتیکی فعل است، که با کتگوریّه شماره یکجایه استفاده می‌شود. واسطه‌های گرمّتیکی افادة q1. و شماره بندکهای فعلی و خبری می‌ااشند. فعل سه شخص دارد. شخص یکم تنها و جمع-گوینده (من، ما، مایان) ، شخص دوّم تنها و جمع-شنونده (تو، شما، شمایان) و شخص سوّم تنها و جمع-غایب (وه‌ای، و، آنها). شخص غایب شخص، پریدمیت یا حادثه‌ای را می‌فهماند، که در بارة وه‌ای سخن می‌رود. شکلهای شخص فعل تابشهای معنایی مخصوص دارند. مس. ، شکل شخص دوّم تنها معنای عمومشخس را افاده مکند (اوّل ببین جای خود، بعد بمان پای خود). شکل شخص سوّم جمع معنای نامویینشخس را نیز می‌فهماند (همه را روفته بردند). شکل شخص یکم جمع هنگام افادة خاکساری و فوروتنی به شخص یکم تنها دلالت می‌کند (ما دیروز از خانه نبرآمدیم). برای احترام شخص دوّم جمع به معنی شخص دوّم تنها (شما فرمایید، من می‌نویسم) و شخص سوّم جمع با معنای شخص سوّم تنها می‌آید (پدرم آمدند).

د .؛ گرمّتیکة زبان ادبی حاضرة تاجیک، چ. 1، فونتیکه و مارفالوژی، د. ، 1981».

ش. رستماو.