ریسپوبلیکة نور و

نور و (nauru) ، ریسپوبلیکة نور و، دولت در جزیرة نور و در قسم جنوب و غربی اقیانوس آرام. مساحت تقریباً 22 کم2. اهالی‌اش زیاده از 8 هزار نفر (1980) ، که زیاده از نصف آن تهجای-نوریها می‌با­شند، باقیمانده-خیتایها، اروپایها و غیره. تقریباً 65% اخالی دینداران-پراتیستنتها. زبان رسمی-نورویی و انگلیسی. مملکت به 14 آکروگ تقسیم می‌شود. مرکز مأموری-آکروگ یرین.

نور و اعضای اتّحاد بریتنیة کبیر می‌باشد. کانستیتوتسیة عملکننده‌اش سال 1968 قبول شده است. سردار دولت و حکومت-پریزی­دینت است، که به مهلت 3 سال انتخاب می‌شود. آرگن قانون‌برآر-اسّمبلیه قانون‌برآر. سیستم سودی‌اش-سود عالی و سودهای محلی. در مملکت یک پرتیة سیاسی هست، که پرتیة نور و نام دارد و سال 1976 تأسیس شده است. یگانه تشکیلات اتّفاقهای کسبه تش-کیلوت کارکنان صناعت استحصال فسفریت (تأسیسش سال 1953).

نور و اتالّی می‌باشد، که با حرکت تیکتانیکی برداشته و با دیوار خرسنگهای مرجانی زیرآبی احاطه شده است. کول شیریناب نه آن قدر کلان لگونی دارد. سطحش پشته‌کوه بوده (بلندی‌اش تا 70 متر) ، در ساحلها میدانچه‌های باریک موجود است. لگونه‌های کهنه کانهای کلان فسفریت دارند. اقلیمش ایکوتاری و نمناک. هه-رارت میانة ماهاله نزدیک 28° سیلسیه. بارشات سالانه به حساب میانه تقریباً 450 ملّیمیتر. نباتاتش-جنگلهای سختبرگ سفیدچه. فونه‌اش خصوصیت جزیرگی دارد (پرّنده‌های بسیار بحری، حشرات). اساس اقتصادیات نور و را استحصال و ایکسپارت فسفریتها، که از سال 1970 در دست دولت است، تشکیل می‌دهد. ذخیرة فسفریتها قریب 42 میلیون تُن، استحصالش تقریباً 2، 1 میلیون تُن (1979). زراعتهای تراپیکی (نخل ناردل، بنن و غیره) پرورش می‌کند. هنرهای دستی و ماهیداری رونق یافته است. نور و اساساً فسفریتها، اینچنین کاپره (مغز نار-جل) را به استرالیا، زیلندیة نو و ژاپن ایکسپارت می‌کند. از خارجه باشد، خوراکواری، سوزشواری، تجهیزات برای استحصال فسفریتها و مالهای صناعتی می‌آرد. در نور و یک راه شاسی درازی‌اش 20 کیلّامیتر هست. پرک اتومبیلی‌اش زیاده از 2000 اتومبیلهای سبکرو و بارکش و ماتاسیکلها دارد. واحد پول دلار اوسترلییگی.

تعلیم بچه‌های 6-17 ساله حتمیست. سال تحصیل 1975/76 در 3 مکتب ابتدایی 1، 5 هزار نفر، در 2 مکتب میانه تقریباً 500 نفر طلبه می‌خواند. نوره سال 1798 کشف کرده شده است. سال 1888 ژرمنیه انّیکسیه کرده، نور و را به یک قسم پراتیکتا­رت گوینیّه نو تبدل داد. در دورة جنگ یکم جهان آن را قشونهای استرالیا اشغال نمودند (1914). بعد جنگ نور و تیرّیتاریة زیریمندتی بریتنیة کبیر، زی­لندیة نو و اتّفاق اوستر­لیه شد. سالهای 1942-45 آن را یپا­نیه استیلا کرده بود. در سالهای 50 در مملکت مبارزه برای استقلالیت اوج گرفت. سال 1966 مملکت به حقوق خوداداره‌کنی صاحب شد. از 1968 نور و دولت مستقل-ریسپوبلیکة نور و اعلان گردید.