«رسالة موسیقی در نظم دوازدهمقام» رسالة موسیقیست. به قلم نجمالدّین گوهری کوکبی بخارایی منسوب بوده، عصر 16 نوشته شده است. رساله از اوّلین تألیفات منظومیست راجع به مقامها. فصل اوّل «در بیان نغمههای شعبهها» بوده، توصیف 24 شعبه، مناسبت شعبهها به مقامها، مورد اجرای پردهها و از چند نغمه ترتیب یافتن شعبهها را دربر میگیرد.
مولّیف در فصل دوّم از خصوص آوازهها، به کدام مقامها نسبت داشتن، از چند نغمه ترکیب یافتن و دیگر هوسوسیّتهای آنها مختصر معلومات داده است. در فصل سوّم توصیف تناسب مقامها و برجهای فلک، از چند نغمه عبارت بودن مقامها، تحلیل آنها و غیره بیان شدهاند. فصل چارم «در بیان اصول مختلفه» نام داشته، مؤلف این جا راجع به 17 اصول موسیقی، خصوصیت ضربی و صوتی و از ارکان مهم موسیقی بودن آنها سخن میراند. فصل پنجم «در دانستن 12 مقام و 24 شعبه و 6 آوازه» بوده، این جا ترکیبات عمومی مقامها و پیوست صوتی و ترانوی، ترتیب جایگیرشوی آنها و غیره توصیف شده است. خاتمة رساله در خصوص قرابت داشتن 6 آوازه به هر مقام بحث میکند. یک نسخة این اثر تحت رقم 415/7 در ذخیرة دستنویسهای انستیتوت شرقشیونسی آکادمی فنهای ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی ازبکستان نگاه داشته میشه-ود.
Инчунин кобед
سفی ابوالعلا عبدالمؤمن جاروتی
سفی ابوالعلا عبدالمؤمن جاروتی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، لغتنویس فارس-تاجیک (عصر 15). در …